دراکولا یا پدروس، حشره ای از خانواده سوسک هاست. بدن این حشره باریک و کشیده همراه با بالپوشی کوتاه است. این حشره می توانند بدود و پرواز کند. بر خلاف تداعی ای که از شکل این موجود در ذهن خوانندگان نقش می بندد، جثه دراکولا فقط اندکی بزرگتر از مورچه است.
گاز نمی گیرد:
این دراکولا بر خلاف کنت دراکولا گاز نمی گیرد. حتی بر خلاف تصور بیشتر مردم نیش هم نمی زند، بلکه فقط له کردن حشره روی پوست ایجاد ضایعه می کند. بر اثر له شدن این حشره ماده فعالی که در همولنف آنها بطور طبیعی وجود دارد سطح پوست را آغشته می کند و موجب بروز بیماری می شود. این ماده پدرین نام دارد. جالب است بدانید میزان پدرین در بدن این حشره آنقدر ناچیز است که برای به دست آوردن مقدار لازم به منظور تعیین ساختمان شیمیایی آن به 100 کیلوگرم از این حشره یعنی معادل حدود 25 میلیون عدد از آنها نیاز بوده است. نقاط باز بدن مثال صورت، دستها، ساعدها و پاها بیشترین آسیب را از این حشره می بینند. پس از له کردن حشره روی پوست ضایعه ای ایجاد می شود که به سرعت به دیگر قسمتهای بدن منتقل می شود.
این بندپای کوچک - که به سلطان حشرات مناطق گرم و مرطوب معروف است. به واسطه سمی که در بدن خود دارد، دشمن طبیعی ندارد و حتی پرندگان نیز از خوردن آن خودداری می کنند.
پدروس ها به شدت از تابش آفتاب گریزان هستند و هنگام روز در سایه پناه می گیرند، اما در مقابل ، تمایل زیادی به نورهای مصنوعی دارند و به همین دلیل شب هنگام به اماکن مسکونی هجوم می آورند.
این حشرات در شب پرواز می کنند. دمای بالا و رطوبت زیاد برای زندگی این حشره بسیار مطلوب است. قدرت پرواز این حشرات به قدری بالاست که از فاصله 79 کیلومتری ساحل دریا به سوی نور کشتی جذب میشوند.
بیماریزایی
سم پدرین که از طریق این حشره به بدن وارد می شود، یکی از قویترین سمهای حیوانی است که قدرت آن 15 برابر ار زهر مار بیشتر است. التهاب پوستی ناشی از سم این حشره نوعی حساسیت ( درماتیت ) تماسی تاولی سوزش دار و خودالتیام یابنده است که شکل و اندازه آن منوط به شکل و وسعت منطقه تحت تاثیر ماده سمی است . این التهاب دارای یک کانون اصلی است. این کانون محل اولیه تماس پوست با سم است. کانونهای فرعی این بیماری بر اثر خاراندن محل آلوده به سم و انتقال یافتن آن به اطراف و نیز آزاد شدن مواد التهابی ، تخریب پوست در اطراف کانون اولیه زخم به وجود می آید.
عارضه در سه مرحله دیده می شود:
- حدود 48 - 24 ساعت پس از تماس پوست با سم نقاطی در محل تماس به وجود می آید که ابتدا قرمز رنگ و پراکنده هستند، سپس بتدریج این لکه ها به هم می پیوندند نسبتا" تیره و موجب اریتماتوز کامل ناحیه تماس می شود. در این زمان ، زخم شبیه حالتی مشابه زخم حاصل از چکیدن مایعی داغ روی پوست است.
- در این مرحله که حدود روز سوم تا چهارم پس از التهاب اولیه آغاز می شود، دانه های آبدار کوچکی ظاهر می شوند که بتدریج بزرگ شده، فرمی خطی پیدا می کنند.
- این مرحله همراه با خارش شدیدی است. در این مرحله زخم خشک می شود و سطح آن ترکهایی برمی دارد، سپس بتدریج پوسته های زخم می ریزند و لکه هایی پررنگ جای آن را می گیرند. پررنگ شدن این محل، زودگذر و موقتی است، ولی گاه ممکن است تا چند ماه هم باقی بماند. پوسته ریزی نیز ممکن است چند مرتبه صورت بگیرد. یعنی ممکن است پس از پوسته ریزی اولیه، بر اثر خاراندن محل یا به طور خود به خودی ، پوست جدید نیز مجددا" به همان ترتیب ریزش کند و عوض شود. خاراندن زخم در مرحله دوم به دلیل مرطوب و نرم بودن سطح زخم موجب پارگی آن میشود و احتمال عفونت های ثانوی به انواع میکروب ها را افزایش می دهد. بروز عفونت ثانویه یا له شدن بیش از یک حشره روی پوست و نیز حساسیت بیشتر برخی از افراد، موجب تغییر تابلوی بالینی عارضه می شود. به نوعی که گاه مجموعه ای از عوارض غیر مستقیم همچون دردهای مفصلی، استفراغ، تب و ناراحتی پرده صماخ گوش را به وجود می آورد.
زخمها خوب می شوند:
شکل و مراحل التیام زخم در نقاط مختلف بدن یک فرد متفاوت است، مثلا" زخم در اطراف دهان، بینی و چشم کاملا" متفاوت از دیگر قسمتهای بدن است. این قسمتها حساسیت بیشتری نسبت به تماس با سم دارند و تماس با کمترین میزان آن نیز از مدت کوتاهی موجب عوارض می شود. کوچکترین تماس دستهای آلوده به سم این حشره با چشم ، پس از 10 ساعت موجب تورم پلکها و آماس ملتحمه می شود که همراه با سوزش و خارش شدیدی خواهد بود. در نهایت به دلیل ورم پلکها و بافتهای اطراف، چشم آلوده بطور موقت بسته می شود. در موارد آلودگی دور دهان و اطراف بینی نیز مراحل پیشرفت زخم همچون عارضه چشمی است، با این تفاوت که در آنها تورم مشاهده نمی شود.
نقاط باز :
زخمهای ناشی از دراکولا بیشتر در قسمتهای فاقد پوشش بدن نظیر دستها، صورت و گردن ایجاد می شود. تعرق زیاد و حمام گرفتن موجب حساسیت بیشتر پوست نسبت به نفوذ و اثر پدرین می شود. از سوی دیگر همزمانی اوج فعالیت دراکولا با فصل گرما و عرق زیاد و در نهایت استفاده از لباس کم و احیانا" آستین کوتاه موجب افزایش میزان تماس این حشرات با انسان می شود.
در شمال ایران، وفور زیاد عوارض پوستی ناشی از دراکولا به دلیل وجود شرایط مساعد پرورش و تکثیر دراکولا و جمعیت بالای آنهاست. عارضه در تمام گروههای سنی از هر دو جنس و از هر شرایط اجتماعی و طبقاتی به یک نسبت مشاهده می شود. ممکن است به ظاهر وفور عارضه میان خانمهای جوان بیشتر به نظر آید، اما این مساله به واسطه تاکید بیشتر این افراد به مسائل زیبایی است و عارضه در هر دو جنس بطور یکسان رخ می دهد.
درمان :
تا به حال بیش از 30 ترکیب دارویی برای درمان این عارضه مورد استفاده قرار گرفته است. با وجود این، هنوز دارویی با اثر قطعی و اختصاصی برای درمان آن وجود ندارد. تمام شیوه های درمانی، مبتنی بر تخفیف و تعدیل زخم است. میان روشهای مختلف درمانی، خنثی کردن اثر سم در مراحل اولیه تماس، تاثیر خود را نشان داده است، اما چون اکثر مردم زمان و مکان تماس با سم را به خاطر نمی آورند معمولا" پس از بروز علائم متوجه ابتلای خود می شوند، در نتیجه کاربرد این شیوه ها چندان موثر نیست. بعنوان مثال استفاده از ید در مراحل اولیه پس از آلودگی به سم موجب خنثی شدن اثر سم می شود، اما در مراحل پس از شروع عارضه تاثیری نخواهد داشت. تاول های ناشی از گزش این حشره درمان خاصی ندارد و فقط بیشتر محل ضایعه را باید با آب سرد و صابون مرتب شستشو داد. بیشتر مردم برای درمان آن از الکل سفید استفاده می کنند، در حالی که آب و صابون بهتر است. برخی پزشکان برای بهبود سریع تر، در مراحل اولیه پیش از زدن دانه ها، پمادهای کورتن دار و آنتی بیوتیک تجویز می کنند که می تواند در بهبود زخم موثر باشد. با وجود این کاربرد کرم کورتیزون و استفاده از آنتی بیوتیک ها پس از این مرحله تاثیری ندارد. استفاده از آنتی هیستامین موجب کاهش شدت علائم و جلوگیری از خارش میشود و به کمک آن و مسکن، زمان بهبود 10 روزه را می توان تحمل کرد.
برای درمان عوارض چشمی آن نیز باید پیش از هر واکنش، چشمها را بشویم، چنانچه سوزش چشم ادامه پیدا کند، ابتدا یک قطره آنتی بیوتیک و سپس به آرامی چند قطره کورتیکواستروئید در چشم بچکانید، البته ضروری است برای درمان التهاب عنبیه، آتروپین نیز مصرف شود، مراجعه به پزشک و گرفتن داروهای لازم را فراموش نکنید.
پیشگیری تنها راه درمان :
برای کنترل حشره و جلوگیری از هجوم آن، اولین روش نصب توری و پشه بند در محل خواب است. کاهش تعداد لامپهای روشن و کم کردن شدت نور، پاکسازی علفهای هرز و دیگر گیاهان بویژه گیاهان پوسیده از محل نصب چادر و استفاده از حشره کش برای سمپاشی روی چادر از دیگر روشهای مبارزه با این حشره خونخوار است.
گردشگرانی که در چادرهای خود اقامت می کنند و لباسهای شسته را در فضای باز آویزان می کنند، پیش از جمع کردن باید آنها را تکان دهند و پیش از پوشیدن دقیقا" بازرسی کنند تا حشره از طریق لباس وارد بدن نشود.
یادتان باشد اگر دراکولا را روی بدن خود دیدید برای جلوگیری از آسیب تا حد ممکن باید حشره را از روی عضو بدن بپرانید و اگر دست یا عضو دیگری آلوده شد حتما" آن را با آب و صابون بشویید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
توجه:فقط اعضای این وبلاگ می‌توانند نظر خود را ارسال کنند.