فرومون (Pheromones)چیست؟

فرومونها پیامهای شیمیایی درون گونه ای را مخابره می نمایند فرومون ها واکنشهای رفتاری کوتاه مدت را بر می انگیزند. فرومون ها موادی هستند که از غده هایی که در انتهای بدن حشرات ماده وجود دارد به بیرون ترشح می شوند ودر حقیقت مواد فریبنده برای حشرات محسوب می شوند. تا به حال 170 گونه از پروانه ها شناخته شده اند که از خود فرومون پخش می کنند. امروزه از فرومونهای مصنوعی تهیه شده در مبارزه با آفات کشاورزی استفاده می شود.انواع فرومون عبارتند از:
1-Sex pheromone(فرومون جنسی)
این فرومون از غده های برون ریز پروانه های ماده به صورت گاز خارج می شوند وحشرات نر را به منظور جفت گیری جلب می کنند. از این فرومون ها می توان در جهات مختلف استفاده کرد:
الف)مبارزه مستقیم با آفات: به صورت تله های فرومونی حشرات را جمع کرده ومعدوم می نمایند مثل کرم خراط
ب)تعیین زمان مبارزه شیمیایی با آفات پس از بدست آوردن پیک جمعیت. مثلا در مورد کرم سیب با استفاده از تله های فرومونی، دو هفته پس از پیک جمعیت، می توان عملیات سمپاشی را اجرا کرد.
ج)تعیین قلمرو وپراکنش حشرات یک منطقه
د)مطالعات فونستیکی
و)بعضی از فرومونها بعنوانConfusion pheromones  عمل نموده بدین ترتیب که محیط را از فرومون اشباع کرده وایجاد اختلال در جفت یابی نرها ودر نتیجه اختلال در جفت گیری می نمایند.
2- فرومون تجمعی(Aggreation pheromone)
این نوع فرومون در افراد یک گونه وجود دارد وحشرات نر وماده به این فرومون جلب می شوند. بعنوان مثال از سوسک حنائی خرما فرومونی به نام فروژینئول استخراج کرده اند که حشرات را جلب وپس از آن معدوم می نمایند.
3-فرومون هشدار دهنده(Alarm pheromone)
در بعضی از حشرات مانند شته ها،هنگامیکه مورد حمله دشمنان طبیعی قرار می گیرند از انتهای کورنیکول خود قطراتی ترشح می کنند که بعنوان فرومون هشدار دهنده وزنگ خطر برای سایر افراد عمل می کند.