امکان تولید نوشیدنی الکلی در ایران وجود ندارد/ درمانی برای الکلی‌ها نداریم

  سال گذشته پس از ماجرایی که در رفسنجان در یک مهمانی اتفاق افتاد و مصرف الکل مشکل ساز شد این سوال پیش آمد که در کشور ما که حدود 30 سال است مصرف الکل ممنوع است چرا پلیس آماری از کشف یا مصرف آن می دهد و چرا به جای فرهنگ سازی دولت شیوه قهری را برای مبارزه با آن در پیش گرفته است.

در همین زمینه میزگردی با حضور امیر هوشنگ عندلیبیان، دبیر کمیته ملی پیشگیری و مبارزه با مشروبات الکلی، سعید صفاتیان، مدیرکل سابق درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر و فرید براتی سده، مدیرکل سابق پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی برگزار شد که خلاصه ای از آن را می خوانید:

بعد از انقلاب تولید،فروش و مصرف الکل در کشور ما ممنوع شد. اما هر چند وقت یکبار آماری از کشف یا دستگیری مصرف کنندگان می شنویم. به نظر شما چرا عده ای دوست دارند الکل مصرف کنند؟

صفاتیان: ما در مورد موضوعی صحبت می کنیم که شایع ترین مخدر در دنیاست و بالاترین میزان مصرف را در دنیا دارد، یعنی آمار نشان می دهد که به جز در کشورهای آمریکای جنوبی، در سایر نقاط جهان شایع ترین مراجعه برای ترک اعتیاد، اعتیاد به الکل است. در آمریکای جنوبی کوکائین است. مصرف الکل از سال 1995 تا 2005 یعنی در 10 سال در کشورهای اروپایی تا 25 درصد کاهش یافت، اما در کشور انگلستان آمار بالا رفت. سازمان بهداشت جهانی در سال 2012 این گزارش را داده. در کشور ما هم وقتی به غرب کشور می روید مشکلات اقتصادی زیادی دارند در شرق کشور هم همین‌طور. درواقع در شرق قاچاق مواد مخدر و در غرب قاچاق الکل دیده می شود. این نشان می دهد برخی جوانان این مناطق به فکر درآمدهای خاص هستند. از طرفی مصرف الکل درایران یک خرده فرهنگ خاص دارد؛ شخص به تنهایی مصرف نمی کند، در جمع این اتفاق می افتد. پس باید روی این موضوع کار کرد. چند روز پیش من در سوپر مارکتی بودم که جوانی آمد و گفت شامپاین دارین؟ من تعجب کردم. متوجه شدم که نوشیدنی هایی در شیشه های شامپاین عرضه می شود، اما بدون الکل. اسم شامپاین و شیشه هست اما الکل ندارد. همین یک تبلیغ است، پس مقصر مردم نیستند. ما می خواهیم که مصرف نکنند اما آنها کنجکاو می شوند و ما برای رفع این کنجکاوی کاری نکردیم. باید دقت کرد که آسیب های اجتماعی زنجیره ای هستند.

اما الان دیگر این موضوع پنهان نمی شود و در وزارت کشور کمیته ملی پیشگیری و مبارزه با مشروبات الکی تشکیل شده است.
عندلیبیان: کمیته ملی پیشگیری و مبازه با مشروبات الکی در طرح تحول اجتماعی که مصوب شورای اجتماعی وزارت کشور است شکل گرفت. قصد طرح تحول اینگونه نبود که دستگاه و یا ساختار موازی ایجاد کند ؛ سعی بر این بود که وحدت رویه و هماهنگی لازم در اجرای قوانین ووظایف دستگاه های مسئول و متولی ایجاد شود. همانند بحث الکل که متولی نداشتیم، ابتدا خواستیم این وظیفه را به ستاد مبارزه با مواد مخدر بسپاریم اما چون ستاد عضو کنوانسیون هایی است و در قوانین خود مبارزه با الکل را نداشت نمی توانستند این وظیفه را انجام دهند. در نهایت قرار شد ستادی تشکیل شود که سرانجام کمیته ملی شکل گرفت. این کمیته به ریاست وزیر کشور و عضویت 17 وزارت و دستگاه دولتی به صورت رسمی از دو سال قبل کار خود را شروع کرد که 10 جلسه داشت. در 31 استان هم این کمیته به ریاست استانداران تشکیل شد. الان جلسه ها منظم برگزار می شود. رویکرد اصلی کمیته پیشگیری از مصرف و مبارره با تولید، توزیع، قاچاق و درمان الکل است. البته اولویت اصلی توجه به پیشگیری و مصون سازی برای مصرف الکل است. این کار با تقویت باورهای دینی و انجام اقدامات فرهنگی،آموزشی و تبلیغاتی انجام می شود
.آیین نامه داخلی کمیته تقریبا حدود سه ماه است که مصوب شده اما دو سال قبل تشکیلات آن تصویب شده است و کار را شروع کردیم. در کشور ما به موضوع الکل زیاد پرداخته نشده، برای همین ما از صفر شروع کردیم و در نهایت به این سمت رفتیم که خلا هایی وجود دارد.

چرا شما مخالف دخالت بهزیستی برای ورود به موضوع الکل هستید؟

براتی: چند دلیل دارد؛ ما الان در مورد مواد مخدر هم این مشکل را داریم که وزارت بهداشت و درمان مسئول است. اما چند هفته پیش وزیر بهداشت دادن مجوز به مراکز را کتبا ممنوع کرده است. از طرف دیگر طبق ماده 16 معتادان باید جمع اوری شود که باز هم وزارت کشور به تنهایی کاری نمی کند و همراه با ستاد مبارزه با مواد مخدر در این زمینه عمل می کنند. بخش زنان هم به ما سپرده شده است. اما وزارت بهداشت این کارها را موازی کاری می داند. برای همین من مخالف بودم و معتقدم که یا بخش درمان و پیشگیری هر دو به ما سپرده شود یا اینکه منفک شود و تنها وظیفه ما پیشگیری باشد. درمان به وزارت بهداشت سپرده شود. چون نمی توانیم پیشگیری را به یک دستگاه بدهیم و بعد تصمیم آن جای دیگری گرفته شود. الان وزارت بهداشت و درمان برای چاپ پوستر الکل به ما اجاره نمی دهد یا من در کتاب علمی که نوشتم و برای مجوز به وزارت بهداشت بردم تمام کلمات الکل را حذف کردند. صدا و سیما هم که اجازه فرهنگ‌سازی و پیشگیری در این زمینه را به ما نمی دهد، پس ما چطور کار کنیم. اما وزارت رفاه از ما خواست و ما هم وارد کار شدیم. در این میان یک گروهی از یکی از استان ها به سازمان برای گرفتن مجوز مراجعه کردند و در زمینه ترک خدمات می دادند. در زمینه الکلی های گمنام. ما همان موقع چون وزارت کشور در بحث معتادان گمنام هم حساس بود نامه ای به وزارت کشور نوشتیم و کسب تکلیف کردیم. البته این گروه از امام جمعه استان هم تاییدیه داشتند.با تعهداتی قرار شد که این مجوز داده شد.از جمله اینکه نامشان الکلی های ناشناس باشد، استان به استان برای کارشناس مجوز بگیرند و در جلسات‌شان از ائمه جمهور دعوت کنند. این گروه تمام این شرایط را پذیرفت و قرار شد که یک دستورالعمل تهیه شود. این کار به ما در بهزیستی سپرده شد.

اشاره شد که مشکل ما اکنون تولید داخل مشروبات الکلی است. در همین تهران مناطقی هست که نیاز بخش بزرگی از مصرف کننده های الکل را تامین می کند . به نظر شما ممکن است دربحث پیشگیری و کنترل بخواهیم که الکل با درصد پایین تولید کنیم. ما این سیاست را نخواهیم داشت؟

عندلیبیان: ما به این سمت نمی رویم. چون مصرف الکل حرمت شرعی دارد و در دین اسلام مصرف آن به دلایل متعدد حرام است. ما تا همین حد هم خیلی گام به گام و با در نظر گرفتن تمامی جوانب پیش رفتیم تا بعدا در رسیدن اهدافمان دچار مشکل نشویم.
صفاتیان: اگر ما مرزها را برای جلوگیری از واردات الکل ببندیم، تولید داخلی بالا می رود که این مشکلات خود را دارد و باعث مرگ و میر و کور شدن می شود. اگر هم جلوی تولید داخل را بگیریم واردات قاچاق بیشتر می شود. البته مشروب خارجی هم چندان خارجی نیستند؛ در اربیل عراق و دوبی پر می شود نه در فرانسه و... درواقع کاملا تقلبی است. اما کور نمی کند و متانول ندارد. الان مشروب در کشور تولید می شود متانول دارد و کور می کند. چون آگاهی برای تولید هم حتی وجود ندارد. در حوزه پیشگیری یک شمشیر دو لبه داریم که مثلا آیا مواد مخدر را به بچه ها آموزش بدهیم یا نه. در مورد الکل هم همینطور است. الان مخالفت زیادی است که در مدارس ابتدایی آموزش داده نشود اما در اروپا اینگونه نیست و موفق هم هستند. بسته عمل کردن ما در بسیاری از آسیب ها ضرر می رساند.
 باید یکسری آسیب ها را بپذیریم، من هم با آزادسازی موافق نیستم.
 پس خطر مشروبات الکلی داخلی بیشتر است چون الکل آن بالاست و تا 60 درصد الکل دارد که خطرناک است. مصرف بالا و درصد خلوص بالا زیان‌باری بیشتری دارد، بنابراین باید بیشتر فشار بیاوریم که تولید نشود، اما مرزها را هم کنترل کنیم.
براتی: من یک مقاله ای خواندم در یکی از کشورهای امریکای لاتین که تولید الکل داخلی هم باعث کور شدن عده ای شده بود. بنابراین آنجا هم که تولید با نظارت انجام می شود اما مشکل ایجاد می کند.

پس به نظر شما در یکی دو دهه آینده به سمتی نمی رویم که کنترل شده در داخل کشور تولید کنیم؟

صفاتیان: من موافق تولید کنترل شده الکل در ایران نیستم چون آسیب های الکل طوری است که بحران ایجاد می کند. بحران آنجا ایجاد می شود که اگر مجوز بدهیم مشروبات الکل با 5 درصد خلوص تولید شود یک مجوز غیر رسمی برای تولید مشروبات الکلی 40 درصد قاچاق دادیم، چون شرایط اجتماعی این موضوع را ایجاب می کند.
عندلیبیان: در آینده هم مطمئن باشید که اینگونه نخواهد بود؛ الکل زمینه ساز بسیاری از جرائم خشن و رفتار های پرخطر محسوب می شود .الان روان گردان و الکل را برخی از معتادان با هم مصرف می کنند که این خیلی خطرناک است. من مخالف این اتفاق هستم که برای کاهش آسیب بیایم تولید الکل کنترل شده داشته باشیم. بجای صرف وقت و انرژی در این ارتباط اگر روی بحث پیشگیری تمرکز کنیم قطعا نتیجه بهتری حاصل می شود در بحث درمان، فرد معتاد را در شرایط معین به چشم بیمار می بینیم اما در مورد فرد الکلی نه و ما همچنین قانونی نداریم. طبق ماده 15 ستاد مبارزه با مواد مخدر فرد بیمار است باید در کمیته به این موضوع بپردازیم.
براتی: نمی دانم آزاد سازی به حل این مشکل کمک می کند یا نه. کمی سخت است پیش بینی دراین باره. چون در کشور ما الکل مشکل شرعی دارد. در سالهای گذشته که سیاست پیشگیری نبود و الکل را انکار می کردیم این مشکلات پیش آمد. ما حرمت شرعی داریم و روحانیون باید درباره این موضوع صحبت کنند. ما قبل از انقلاب دو تا سه کتاب در زمینه الکل داشتیم که روحانیون نوشته بودند اما الان هیچ چیزی نداریم. با اینحال زیر پوست شهر خبرهای دیگری هست. امیدوارم امکان طرح این موضوع باشد. چون اگر برای آسیب های اجتماعی برنامه ای نداشته باشیم از جنگ خطرناکترند.

در ایران که شیوه ای برای درمان معتادان به الکل نداریم، داریم؟

صفاتیان: ما هیچ پروتکلی برای درمان نداریم.
ما تاره در این مورد کار را شروع کردیم که این خیلی بهتر از انکار است. اما باید راهنمای درمان داشته باشیم. باید بخش مردم نهاد، تخصصی و خصوصی به کمک این موضوع بیاید تا ترک اجباری داشته باشیم.
 الان وزارت بهداشت تمایلی به حضور بخش خصوص ندارد و فاتحه این موضوع خوانده است.
 سازمان بهزیستی در این زمینه نقش دارد که مجوز بدهد.
 با توجه به تجربه ای که در حوزه مواد مخدر دارم بعید می دانم که به این زودی پروتکلی تهیه شود.
 البته پروتکل مواد مخدر یا الکل را نمی توان پشت میز و اینترنت نوشت. یعنی به همین راحتی نمی توان یک مدل ترک داد باید با شرایط جامعه و ایران باشد.به نظر من در حوزه الکل باید درمان اجباری باشد.اما درمان اجباری این نیست که یک زندان درست کنیم و مامور نیروی انتظامی پاسداری کند. در سوئیس من دیدم که اگر کسی تصادف کند و معتاد باشد درمان اجباری دارد که طول آن 6 ماه است. شیوه درمان هم یا اقامتی است یا غیر اقامتی که بیشتر دنبال غیراقامتی هستند. آنها هر روز صبح مراجعه می کنند و داروی ترک را می گیرند. اگر درمان اجباری مانند خارج از کشور باشد علمی است. متاسفانه در کشور ما مسائل اول قضایی و پلیسی هستند و بعد اجتماعی که این باید برعکس شود. امیدوارم نگاه بهزیستی و وزارت بهداشت در این حوزه تغییر کند تا به یک همگرایی برسیم و یک پروتکل برای درمان داشته باشیم.
بیشتر بخوانیم
opium.site: دکتر صفاتیان :شربت تریاک افتخار ملی ما خواهد ...
opium.site: "الکل" عمده روانگردان مصرفی کشور /تجربه مصرف ...
opium.site: Cocaethylene کوکااتیلن (کوکائین با الکل ) ...
opium.site: علت Hangoverخماری ناشی از مصرف الکل و درمان ...
opium.site: مجوز تاسیس نخستین «مرکز ترک الکل» در ایران ...
opium.site: عوارض مصرف الکل چوب (متانول )الکل متیلیک ...
opium.site: الکل طبی هم نخورید تقلبی است ؟
opium.site: الکل و مخدر نمک حمام در صدر مخربترین مواد ...
opium.site: چطورماده مخدر هروئین و الکل شما را می کشد ...
opium.site: کاهش روزانه مصرف الکل خطر مرگ را کاهش می‌دهد
opium.site: امیل زولا معتاد به کوکائین و الکل بود Cocaine ...
opium.site: راهنمای پزشکی سوء مصرف مواد مخدر و الکل چیست ...
عندلیبیان: ما اولین قدمی که برداشتیم به سازمان بهزیستی مجوزی دادیم که از گروه های خودیار برای ترک استفاده کند، نه به صورت بستری که ورود خوبی داشت. در پیشگیری سطح دو و سه ما سند داریم که مشخص کردیم نیاز به چه چیز داریم.من معتقدم که چون سابقه ای در این زمینه نداریم باید پایلوت شود و نتایج آن را استفاده کنیم و علمی نگاه شود.
براتی: بستگی به فرد الکلی دارد. یک شیوه این است که کم کم کنار بگذارند. چون مصرف سه پیمانه برای مردها و دو پیمانه برای خانمها مشکل ساز است. به جای آن داروی آرام بخش داده می شود. اما گاهی نیاز به دارو نیست و شیوه پرهیز مدار است. اما اصلی ترین بخش درمان، درمان غیر دارویی و روان شناختی است. در این شیوه مشاوره و خانواده درمانی وگروه درمانی بسیار کمک می کند.
یک شیوه هم انزجار درمانی است که در الکل فرد ماده بدی می ریزند که فرد شرطی می شود و دیگر استفاده نمی کند.
 این شیوه ها در دنیا وجود دارد و در ایران هم باید اجرا شود.
opium.site: خانه فرد معتاد به مشروبات الکلی چه شکلی است ...
opium.site: کمیته مبارزه با مشروبات الکلی در ایران تشکیل ...
opium.site: سرخوردگی جنسی، مگس میوه را الکلی می کند
opium.site: ترک اعتیاد الکل .سیگار.تریاک.هروئین با یونجه
opium.site: راز دختر یخی مومیایی با کوکائین و الکل در مراسم ...
opium.site: فیونا اپل و اثرات الکل و حشیش
opium.site: چرا آنها مواد مخدر و الکل مصرف میکنند؟
opium.site: آمار مصرف الکل ماری جوانا و هروئین و کوکائین و ...
opium.site: وابستگی به توئیتر از سیگار و الکل هم شدیدتر است
opium.site: آیا من معتاد هستم؟اعتیاد به الکل و مواد مخدر/اعتیاد/
opium.site: اعتیاد به الکل و عوارض مصرف مشروبات الکلی ...
opium.site: وابستگی به توئیتر از سیگار و الکل هم شدیدتر است
شادی مشروب و موسیقی و ماهواره به قیمت مرگ و خون - opium.site 
opium.site: تعریف اوردوزمواد مخدر و الکل چیست Overdose ...
opium.site: گلشیفته فراهانی هنوز کوکائین و مشروب مصرف ...
opium.site: استخرپارتی و مهمانی‌های شبانه در تهران با مواد مخدر ...