متامفتامين (MA) داراي ساختمان شيميايي مشابه آمفتامين است و محرک قوي سيستم عصبي مرکزي است. هر دو دارو شديداً اعتيادآور بوده و پتانسيل بالايي براي سوء استعمال دارند. اثرات MA در CNS پاياتر بوده و اثرات سيستمي آن آسيب رسان‌تر است. MA داراي کاربردهاي درماني محدود است. از آن در درمان attention deficit disorder همراه با بيش‌فعالي (در کودکان بالاي 6 سال و در بالغان)، چاقي exogenous (در کودکان بالاي 12 سال و در بالغان) و narcolepsy (کاربرد آزمايشي) استفاده مي‌شود.
MA پودرسفيد کريستال بي‌بو با مزه‌ي تلخ است که به راحتي در آب يا الکل حل مي‌شود. آن را مي‌توان به صورت خوراکي يا از طريق بيني، کشيدن يا تزريق به کاربرد.
هيدروکلرايد MA نوع کشيدني آن است که به صورت کريستالهاي شفاف يخ است. توسط پيپ مانند کوکائين crack کشيده مي‌شود. دود بدون آن بقايايي دارد که مي‌توان آن را دوباره کشيد. MA همچنين به صورت قرصهاي کوچک با رنگ روشن توليد مي‌شود. قرصها به‌نام تايلندي آن، yaba ناميده مي‌شوند.
اين دارو بسيار گول زننده است زيرا ارزان بوده و ساخت آن هم آسان است. باعث احساس خوشي، هيجان، euphoria دراز مدت، افزايش تحريک و کاهش اشتها مي‌شود. بلافاصله بعد از کشيدن يا تزريق آن مصرف کننده دچار حالت گر گرفتگي مي‌شود که چند دقيقه طول مي‌کشد و به دنبال آن euphoria بلند مدت يا اصطلاحاً high شدن وجود دارد. کشيدن آن از راه بيني يا خوراکي توليد euphoria مي‌کند ولي گرگرفتگي ايجاد نمي‌شود. مصرف آن از راه بيني اثرات خود را در عرض 3 تا 5 دقيقه بروز ميدهد در حالي‌که مصرف خوراکي آن اثرات خود را در عرض 15 تا 20 دقيقه نمايان مي‌کند. مدت اثر با ميزان مصرف، متغير است. اثرات آن 4 تا 12 ساعت يا بيشتر طول مي‌کشد که بيشتر از اثر 1 ساعته کوکائين crack است.
مصرف درازمدت MA باعث tolerance و اعتياد مي‌شود و مصرف کننده از جهت افزايش اثرات مورد نظر، مصرف آن را افزايش ميدهد،که ممکن است از طريق افزايش دوز مصرفي يا تغيير روش مصرف آن باشد.
تهيه‌يMA و هيدروکلرايد MA نسبتاً ارزان است. داروها غالباً در آزمايشگاه‌هاي غيرمجاز از افدرين و پسودوافدرين (در داروهاي سرماخوردگي OTC موجود است) اسيد hydroiodic (از ترکيب فسفر قرمز يا يد) و ساير ترکيبات شيميايي که در داروخانه‌ها و عمده‌فروشي‌ها موجود است مانند آمونيوم، رقيق‌کننده رنگ، اتر، ليتيم‌باتري و... توليد مي‌شود.
MAخياباني نامهاي مختلف دارد که در ايران تحت عنوان، شيشه شناخته مي‌شود ولي اسامي ديگر آن در جدول 1 آورده شده است.
مکانيسم عمل:
MA از طريق تغيير در مقادير مشخصي از نوروترانس ميترهاي CNS عمل مي‌کند. باعث تحريک آزادسازي و انسداد جذب مجدد دوپامين، نوراپي‌نفرين و سروتونين در مناطق متعدد مغز مي‌شود که شامل:striatum (ناحيه‌يي از مغز مسوول حرکات)، nucleus accumbens, prefrontal cortex است و سميت و دژنرسانس عصبي ايجاد مي‌کند. همچنين باعث غلظتهاي بالاي اين نوروترانس ميترها در سيناپس‌ها مي‌شود. غلظتهاي بالاي دوپامين باعث ايجاد حس خوشي، euphoria و مقادير زياد اپي‌نفرين ممکن است مسوول افزايش هوشياري، اثرات ضدخستگي شود. سروتونين باعث افسردگي تدريجي و اختلال در ادراک مي‌شود.
مصرفMA با عوارض حاد و مزمن مغزي و سيستمي همراه است. اثرات کوتاه مدت شامل هيجانات تشديد يافته، euphoria، افزايش هوشياري، بي‌خوابي، ازدياد فعاليت، کاهش اشتها، افزايش تنفس و هيپرترمي است. اثرات درازمدت آن شامل اعتياد رواني (ولي نه جسمي)، اثرات قلب و عروق، سکته، ازدياد فشار خون، از دست دادن وزن، رفتارهاي پرخاشگرانه، اضطراب، گيجي، پارانويا، هالوسيناسيون شنوايي و بصري و اختلال در سيستم ايمني مي‌باشد. اختلالات رفتاري و هذيان( formicationحس راه رفتن حشرات روي پوست)، تماماً ممکن است منجر به پيدايش افکار خودکشي و اقدام به آن شود. به اضافه مصرف درازمدت MA ممکن است باعث کمبود منوآمينها در مغز شود و روي يادگيري و ادراک تأثير دارد. يک عارضه‌ي ديگر مصرف دراز مدت MA مربوط به آسيب سيستم دوپامينرژيک است که احتمال خطر بيماري پارکينسون را با افزايش سن، افزايش ميدهد 
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر