به تازگي 2 تحقيق در رابطه با بيسفنول A منتشر شده است. پيش از اين بررسي‌ها نشان داده بود بيسفنول A كه در ساخت ظروف پلاستيكي كاربرد وسيعي دارد سبب بروز اختلالاتي در كاركرد غدد درون‌ريز مي‌شود. تحقيقات اخير اثبات كرده كه اين ماده از پوست هم مي‌گذرد و ميتواند سبب كاهش كيفيت اسپرم در مردان شود.
بيسفنول A چيست؟ بيسفنول A، تركيبي شيميايي است كه در بسياري از توليدات و بسته‌بندي محصولات غذايي به كار برده مي‌شود. بيسفنول A خاصيت «زانواستروژني» دارد يعني ميتواند تاثيرات استروديول كه هورموني زنانه است را كاهش دهد و سبب بروز اختلال در كاركرد غدد درون‌ريز شود. بيسفنول A يك سم قوي نيست بلكه مولكولي است كه هزار تا 10 هزار برابر غير فعال‌تر از استروديول است. با اين حال تحقيقات نشان داده بيسفنول A حتي در دوز پايين، ميتواند سبب بروز مشكلاتي در حيوانات شود.
تحقيقات گسترده در مورد بيسفنول A اكثر تحقيقاتي كه در اين رابطه انجام شده نشان داده موش‌ها و خرگوش‌هايي كه با بيسفنول A در دوران جنيني و بعد از تولد مواجه بوده‌اند يا مادرانشان در دوران بارداري با آن مواجه بوده‌اند دچار اختلالات كاركردي غدد درون‌ريز شدند. طبق بررسيهايي كه در سال 2003 انجام شد، 5 درصد از ميزان بيسفنول A كه مادر در دوران بارداري با آن مواجه است به جنين منتقل مي‌شود. موضوعي كه بسيار توجه محققان را به خود جلب كرده دانستن اين موضوع است كه آيا بيسفنول A حتي در مقادير جزيي هم ميتواند مضر باشد يا خير. براي رسيدن به پاسخ اين سوال، محققان آژانس تكامل در فرانسه با نام اختصاري ANSES بررسيهايي را به مدت 2 سال روي حيوانات آغاز كردند. در ضمن اين گروه به دنبال بيسفنول A در منابعي غير از منابع تغذيه‌اي مي‌گشتند و به اين نتيجه رسيدند كه رسيد چاپي عابربانك‌ها، صندوق فروشگاه‌ها و دستگاه‌هاي خودپرداز داخل مغازه‌ها در يك سمت حاوي بيسفنول A است و تقريبا دست تمامي مردم با اين رسيدها در تماس است. محققان براي اينكه متوجه شوند آيا بيسفنول A از طريق پوست نيز قابل جذب است يا خير آن را روي گوش خوك آزمايش كردند و متوجه شدند نيمي از بيسفنول A در مواجهه با پوست جذب مي‌شود.
بعد محققان از برش‌هاي كوچك پوست انسان براي آزمايش استفاده كردند و متوجه شدند 40 درصد از مولكول‌هاي بيسفنول A از پوست ميتواند بگذرد. سرعت عبور نيز بسيار بالاست. مواجهه 2 ساعت پوست با بيسفنول A باعث مي‌شود طي 24 ساعت آتي همچنان بيسفنول A از طريق پوست وارد خون شود. جالب است كه بررسي‌هاي محققان آمريكايي نيز نشان داد ميزان بيسفنول A در خون افرادي كه مداوما با رسيدهاي صندوق در تماس هستند مانند مسوول صندوق بسيار بالاست.
چطور بيسفنول A از طريق پوست جذب مي‌شود؟نگاهي دقيق‌تر به اين تركيب شيميايي مي‌اندازيم. بيسفنول A به 2 صورت پليمريزه مي‌شود؛ از يك سو از آن پلي‌كربنات تهيه مي‌كنند كه در بسياري از بطري‌هاي آب و شيشه‌هاي پلاستيكي شير كاربرد دارد. پلي‌كربنات‌ها وقتي گرم مي‌شوند، پليمر آزاد مي‌كنند و همين جنبه از آنها مضر است. ديگر استفاده از بيسفنول A در توليد نوعي رزين به نام اپوكسي است كه در داخل قوطي‌هاي نوشيدني و كنسروها وجود دارد و در واقع باعث مي‌شود داخل ديواره كنسرو يك لايه به رنگ لاك سفيد ببينيد. امكان اينكه پليمرهاي اين رزين شكسته و وارد غذا شوند نيز بسيار بالاست.
در مورد رسيدهاي چاپي بايد گفت روي اين برگه‌ها پودري وجود دارد كه يك‌هزارم وزن كل غذا را دارد و از بيسفنول A آزاد يعني غير پليمريزه تهيه شده و برخلاف بيسفنول A موجود در بسته‌بندي مواد غذايي به محض تماس با دست جذب مي‌شود. در واقع ما در تمام روز با دوز پايين بيسفنول A در تماس هستيم و در حال حاضر محققان به دنبال يافتن اين موضوع‌اند كه در طولاني‌مدت مواجهه مدام با بيسفنول A ميتواند سبب بروز چه مشكلاتي شود. تحقيقات پيشين نشان داده بود كه بيسفنول A اگر از طريق غذا وارد بدن شود ميتواند مشكلاتي نظير سرطان دستگاه گوارش و اختلال كاركرد غدد درون‌ريز را پيش آورد. 2 تحقيق اخير نيز نشان داده است كه بيسفنول A ميتواند بر باروري مردانه تاثيرگذار باشد. در اولين تحقيق 514 كارگر چيني به مدت 5 سال زير نظر گرفته شدند. نتايج بررسي‌ها نشان داد كساني كه در ادرارشان بيسفنول A بيشتري وجود دارد كيفيت اسپرم پايين‌تري دارند. تحقيق دوم نيز نشان داد مرداني كه با دوز بالاي بيسفنول A در محل كار مواجه هستند تمايلات جنسي كمتري دارند. اما هنوز كاملا مشخص نشده كه بيسفنول A جذبي از طريق پوست چه مضراتي خواهد داشت. به هر حال به زنان باردار توصيه مي‌شود تا جاي ممكن از دست زدن به اين نوع رسيدها خودداري كنند. مشروح تحقيقات پژوهشگران در مجله Andrology fertility & sterility chemosphere منتشر شده است.منبع: Future- sciences novembre
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر