تغییر سبک زندگی باعث کاهش کیفیت اسپرم شده است (شکست کروموزومی در اسپرم )


 

اهمیت تشخیص اختلال در کیفیت «دی‌ان‌ای» اسپرم در درمان ناباروری در گفت‌وگو با «ابوطالب صارمی»:
تغییر سبک زندگی باعث کاهش کیفیت اسپرم شده است
در گذشته، عموم مردم بر این باور بودند که عامل ناباروری تنها مربوط به مشکلات بارداری زنان است، اما با پیشرفت علوم، مشخص شد که هم زنان و هم مردان، ممکن است به مشکلات ناباروری مبتلا شوند. البته با ورود تکنولوژی‌های نوین درمانی، راه درمان این بیماری‌های ناباروری هموار شد. حتی در مورد کسانی که روش‌های ساده درمان ناباروری نتیجه‌بخش نبوده است، پدر و مادرشدن رویایی دور از دسترس نیست چراکه با انجام لقاح مصنوعی می‌توان لذت مادرشدن یا پدرشدن را احساس کرد، اما باز هم در مواردی که با انجام عمل لقاح مصنوعی بارداری صورت می‌گیرد، ممکن است در طول دوره بارداری، جنین سقط ‌شود که البته باز هم برخی، زنان را علت ناکامی در تولد نوزاد می‌دانستند، اما با توجه به نتایج پژوهشی که به‌تازگی در مرکز تحقیقات سلولی صارم انجام شده، مشخص شده است 20‌درصد متقاضیان استفاده از تکنولوژی لقاح مصنوعی، به اختلال در کیفیت اسپرم مبتلا هستند که این مشکل، میزان موفقیت روش‌های درمان ناباروری را کاهش می‌دهد. بر اساس نتایج همین پژوهش، پایین‌بودن کیفیت اسپرم حتی در صورتی‌که به بارداری موفق هم منجر شود، به سقط‌جنین و در موارد زیادی به سقط‌های مکرر خواهد انجامید. به همین مناسبت با دکتر «ابوطالب صارمی» رییس مرکز تحقیقات سلولی صارم و بنیانگذار «آی‌وی‌اف» (IVF) در ایران گفت‌وگویی را انجام داده‌ایم که حاصل آن از نظرتان می‌گذرد.


 براساس تحقیقاتی که در مرکز پژوهش ناباروری شما انجام شده، مشخص شده که کاهش کیفیت اسپرم موجب سقط‌جنین می‌شود. ایده این تحقیق و پیداکردن همبستگی این دو پدیده، چگونه شکل گرفت؟
 
پیش از این نیز محققان دیگر کشورها، اسپرم افرادی را که مشکل ناباروری یا سقط داشته‌اند، از لحاظ کروموزومی بررسی کرده و متوجه شدند که شکست‌هایی در دی‌ان‌ای (DNA) این کروموزوم‌ها به‌وجود آمده است. این پدیده  «DNA Fragmentation» نام دارد. بر این اساس ما هم از این تجربه استفاده کردیم و در زوج‌هایی که سقط کرده‌اند، ولی در ظاهر مشکلی نداشته‌اند و ما هم علتی برای آن پیدا نمی‌کردیم، آزمایش دی‌ان‌ای اسپرم انجام دادیم و دیدیم که درصد یا مقدار شکست دی‌ان‌ای در این افراد بالاست. محققان معمولا زیر 30‌درصد شکست‌ در دی‌ان‌ای را طبیعی می‌دانند، اما ما در پژوهش‌هایمان متوجه شدیم که شکست دی‌ان‌ای در این افراد بیش از 30‌درصد است. هم‌اکنون نیز در ناباروری مردان و سقط‌های مکرر، این آزمایش‌ها جزو کار روتین و عادی ماست. خوشبختانه ما توانستیم این تست را در ایران جا بیندازیم، کاربردی‌اش کنیم و از آن هم استفاده کنیم.
 زوج‌هایی که مشکل سقط دارند و طبق تحقیقات جدید مشخص شده که اسپرم مرد، چنین مشکلی دارد و ‌درصدی از اسپرم دچار شکست دی‌ان‌ای است، باید از چه روش درمانی‌ای استفاده کنند که در نهایت بتوانند یک باروری سالم داشته باشند؟
خوشبختانه این مورد از آن عیب‌های کروموزومی است که درمان دارد. به عبارت دیگر یک مقدار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌هایی مثل E، A، C و مواد دیگری مثل امگا-3 و داروهای مکمل دیگر وجود دارد که ثابت شده که اگر اینها را به مدت دو، سه تا شش‌ماه مصرف کنند، این شکست دی‌ان‌ای یا پروتئین اصلی وراثت ترمیم می‌شود و بر اساس آن، این نقص از بین مي‌رود. اما تا آن‌موقع توصیه می‌شود که حاملگی ایجاد نشود و درمانی برای ناباروری، (مثل IVF) انجام نگیرد.
 اگر کسی که از روش درمانی بهره‌گیری از ویتامین‌ها استفاده می‌کند، IVF را هم انجام دهد، آیا ممکن است در درمان تداخل ایجاد ‌کند؟
اگر IVF انجام دهند، شکست خواهند خورد. به عبارتی یا حاملگی صورت نمی‌گیرد یا اگر صورت گیرد، در نهایت، جنین سقط خواهد شد. این نتیجه تحقیقات دانشمندان و همکاران ما در کشورهای دیگر است که به‌صورت مستند وجود دارد و شما می‌توانید نتایج این تحقیقات را با جست‌وجو در اینترنت پیدا کنید. در مورد «DNA Fragmentation» ‌اسپرم، مطالب متعددی در اینترنت وجود دارد، اما نکته‌ای که باید یادآور شوم این است که ما افرادی را که چندین‌بار IVF انجام داده، اما بارداری‌شان موفق نبود، بررسی کردیم و دیدیم که آنها مشکل «DNA Fragmentation» دارند. قبلا این امکان وجود نداشت که این تست را روی زوج‌های نابارور انجام دهیم، ولی هم‌اکنون امکانات چنین کاری را داریم و در مردانی که مشکل ناباروری دارند، اول از همه این تست را انجام می‌دهیم. ما هم‌اکنون این تست را هم جزو تست‌های روتین کرده‌ایم که ببینیم اصلا چنین اشکالی هست یا نه، اگر چنین مشکلی هست ما دیگر IVF نمی‌کنیم، زیرا این امکان وجود دارد که هزینه‌های سنگینی را به‌دلیل انجام IVF به بیمار تحمیل کنیم، اما نتیجه نگیریم و بعد ناچار شویم این تست را انجام دهیم. می‌گویند آزموده را آزمودن خطاست. پس ما از همان ابتدا مردانی را که نابارور هستند، از لحاظ شکست‌ در دی‌ان‌ای بررسی می‌کنیم، البته در مورد زوج‌هایی که خانم‌ها مشکل دارند، داستان به شکل دیگری است که آنها هم درمان‌های خاص خودشان را دارند.
 اکنون پرسشی که پیش می‌آید این است که آن کسی که دچار چنین نقصی در دی‌ان‌ای هست، آیا همه صدمیلیون اسپرمش دچار این مشکل می‌شود یا نه،‌درصدی از اسپرم‌ها دچار این مشکل هستند و بعد همین اسپرم مشکل‌دار عمل لقاح را انجام می‌دهد؟
معمولا تعدادی از این صدمیلیون یا 60‌میلیون اسپرم غیرطبیعی هستند. معمولا تا 40‌درصد را از لحاظ شکل ظاهری می‌گوییم غیرطبیعی هستند، از لحاظ بررسی دی‌ان‌ای کروموزومی هم گفتم اگر زیر 30‌درصد باشد، ما اینها را نرمال فرض می‌کنیم. اگر این مشکل از‌ درصد مشخصی بیشتر شود، می‌گوییم این پدیده می‌تواند در مثلا سقط مکرر تاثیر داشته باشد یا باعث شکست IVF می‌شود. در واقع اگر مقدار اشکالی که در دی‌ان‌ای وجود دارد، زیر 30‌درصد باشد، شانس اینکه اسپرم طبیعی با دی‌ان‌ای طبیعی در عمل لقاح شرکت کند، هست اما اگر از 30‌درصد بیشتر باشد، شانس اینکه اسپرم معیوب عمل لقاح را انجام دهد، بیشتر می‌شود.
 گفتید در افراد عادی تا 30‌درصد ناهنجاری دی‌ان‌ای اسپرم هم قابل‌قبول است، بیشتر از آن دچار مشکل می‌شویم. عواملی باعث می‌شود که در یک فرد، بیش از 30‌درصد دی‌ان‌ای دچار مشکل شود؟ عوامل به‌وجودآورنده نقص دی‌ان‌ای چیست؟
عامل ابتلا به چنین پدیده‌ای، کمبود موادی است که برای دی‌ان‌ای لازم است. به عبارتی نحوه تغذیه ما، آلودگی هوا، آلودگی صوتی و... می‌تواند در روند تولید پروتئین دی‌ان‌ای تاثیر بگذارد. خستگی و کار زیاد مردان باعث می‌شود عملا استراحت کافی نداشته باشند، بالطبع این مساله روی تغذیه آنها هم اثر می‌گذارد و در نهایت، این عوامل دست به دست هم داده و باعث نقص در دی‌ان‌ای اسپرم می‌شوند. آماری که در دست داریم نشان می‌دهد که ناباروری مردان در حال افزایش است و بنده این را طی مصاحبه‌ای گفتم و هشدار دادم.
 در این تحقیقات بحث بر سر این بود که کیفیت اسپرم‌ باعث سقط می‌شود. آیا مشابه چنین پدیده‌ای در مورد تخمک هم صادق است؟
سوال بسیار خوبی کردید. بله، این حالت هم ممکن است روی دهد. تخمک، بزرگ‌ترین سلول بدن است و اگر تخمک اشکال داشته باشد، جنین اولیه درست نمی‌شود و اگر هم شود، ادامه حیات نخواهد داد. البته اگر تخمک اشکال داشته باشد، خیلی زود می‌توانیم بفهمیم چون جنین‌های حاصله به مرحله جنین اولیه پیشرفته نخواهند رسید. آنجاست که متوجه می‌شویم یا تخمک اشکال داشته است یا در فامیل اختلالات کروموزومی وجود دارد، برای همین هم هست که می‌گوییم زوج‌ها در ابتدا یک مشاوره ژنتیک شوند که شجره‌نامه آنها تهیه شود که آیا آنها در خانواده خود مشکلی داشته‌اند یا نه. البته باید در نظر داشت بررسی‌ دی‌ان‌ای تخمک، پیچیدگی‌های خاصی دارد، در حالی‌که بررسی دی‌ان‌ای در اسپرم، سهل‌الوصول‌تر و راحت‌تر است.
 نتایج این پژوهش‌ها، چه امیدی پیش ‌پای زوج‌های نابارور که تاکنون بچه‌دار نمی‌شدند، می‌گذارد که در سال‌های آینده بتوانند صاحب فرزند شوند؟
این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد. ما عامل ناباروری را تقسیم کرده‌ایم به مرد و زن و مقداری هم مشترک. یعنی هم مرد مشکل دارد و هم زن. دسته‌ای از ناباروری‌ها را هم با عنوان ناباروری با علت نامشخص توصیف می‌کنیم. ما هم‌اکنون ناباروری با علت نامشخص را IVF می‌کنیم که در برخی موارد، با شکست مواجه می‌شویم، ما تازه فهمیده‌ایم در اینها این اشکال (شکست‌ در دی‌ان‌ای) هم وجود دارد. یک‌موقع هست که شوهر نطفه ندارد، بنابراین مشخص است که علت ناباروری چیست. در این صورت اسپرم را از بیضه‌اش نمونه‌برداری می‌کنیم یا به آنها توصیه می‌کنیم بروند جنین اهدایی بردارند، اما یک‌موقع هست که ما همه‌چیز را بررسی می‌کنیم و عیبی پیدا نمی‌کنیم، مثلا آزمایش نطفه درست است. می‌روند مطب به آنها می‌گویند هم آقا و هم خانم سالم هستید، اما نمی‌دانیم چرا بچه‌دار نمی‌شوید. اینها به مراکزی مثل مرکز ما که مراجعه می‌کنند، ما هم بررسی‌هایی می‌کنیم و عیبی پیدا نمی‌کنیم. در اینها بهترین کمک ما همین بررسی «DNA Fragmentation» (بررسی دی‌ان‌ای اسپرم) است که ما اسپرم این افراد را بررسی کنیم که ببینیم ایراد در آنجا هست یا نه. ما علت‌ بسیاری از مسایل دیگر را می‌دانیم و درمان‌های مختلفش را هم انجام می‌دهیم، اما در نازایی با علت نامشخص، دست ما بسته بود، به‌اضافه اینکه بالاخره هر ناباروری‌ای یک علتی دارد و این علم ماست که ناقص است و نمی‌توانست این را تشخیص دهد، کمااینکه همین  «DNA Fragmentation» یکی از آنهایی است که خوشبختانه علتش پیدا شده است. هم‌اکنون درمان ناباروری امکان‌پذیر هست، ولی استمرار می‌خواهد تا انشاءالله خانواده‌ها بتوانند صاحب فرزند شوند.
 در خبرها بود که متوسط ناباروری در زوج‌های ایرانی کمی از نُرم جهانی بالاتر است. علت اصلی این موضوع به چه چیزی برمی‌گردد؟ تغذیه، آب‌وهوا، ژنتیک یا علتی دیگر؟
البته من این سوال را تصحیح می‌کنم، بگویید که یک‌خرده شایع‌تر، یعنی 20‌درصد، 22‌درصد، شایع‌تر است. این یک کار تحقیقاتی بود که همکار عزیز ما دکتر «محمدمهدی آخوندی» از مرکز ابن‌سینا انجام داد، من هم مطالعه کرده‌ام. او برای انجام این تحقیق بسیار زحمت کشیده‌ است. وی معتقد است این آمار در کشور ما یک‌مقدار بالاتر است. توجه بفرمایید تعدادی که آنها بررسی کرده‌اند، نمونه‌ای از کل جمعیت نیست و تعداد کمتری است. اگر ما بخواهیم بررسی کنیم باید با اداره آمار همکاری کنیم و این مساله نیازمند یک کار ملی است، باید تمام شهرها، شهرستان‌ها و دهستان‌ها را بررسی کنیم و آمار کل را دربیاوریم که متاسفانه ما سیستم آماری‌مان در ایران در موردهای درمانی، خیلی ضعیف است ولی خب در کشورهای دیگر این کار را جامع کرده‌اند و روزبه‌روز هم پیشرفت‌شان در این مورد بیشتر است. امیدوارم در این مورد هم دولتمردان، حتما به ما کمک کنند که بتوانیم یک آمارگیری جامع برای کل کشور انجام شود.
 گفته می‌شود که برای اولین‌بار شما سیستم IVF را رایج کردید. لطفا کمی در این مورد توضیح دهید و اینکه در آن زمانی که شما این کار را شروع کردید، در چه کشورهایی از IVF استفاده می‌شد؟ بازتاب آن در جامعه چگونه بود و استقبال زوج‌ها به چه صورت بود؟
من سال 63 به دعوت جمهوری‌اسلامی وارد ایران شدم. آن موقع من تخصص نازایی IVF را در وین اتریش گذرانده بودم. اتریش سومین کشوری بود که IVF را شروع کرده بود، اول انگلیس، بعد استرالیا بود و کشور سوم هم اتریش. بعد آلمان و جاهای دیگر شروع کردند. طبق مدارک مستندی که دارم، آن‌موقع ما یازدهمین کشور دنیا بودیم که چنین کاری را انجام دادیم. آن‌موقع 11نفر در دنیا بودند که چنین روشی را می‌دانستند که خوشبختانه من هم آن را یاد گرفته بودم. وقتی دعوت شدم، گفتم می‌آیم و این سیستم را در مملکتم پیاده می‌کنم. البته طرح، مصوب دانشگاه تهران بود و انجام شد. اولین بار هم من سال 64 در بیمارستان شریعتی که آن‌موقع عضو هیات ‌علمی آنجا بودم، این روش را پیاده کردم و افتخارم این است که ایران یکی از کشورهای پیشرو در این روش درمانی در دنیا شد. آن موقع مجوزش را هم از بیت امام(ره) گرفتم که از لحاظ شرعی هم مشکل نداشته باشد. اسلام هم این را خیلی خوب پذیرفت، با اینکه مسیحیت خیلی طول کشید تا مجوز آن را بدهد. من سال 64 در بحبوحه مسایل جنگ توانستم با استدلال‌هایی که داشتم، مجوز این کار را بگیرم و درمان را در ایران شروع کنیم. آن‌موقع برای خانم‌هایی که لوله‌هایشان ایراد داشت و نمی‌توانستند بچه‌دار شوند، تکنیک IVF بسیار کمک‌کننده بود. اولین کتابی هم که من چاپ کردم، به اسم «جنین آزمایشگاهی» بود که سال 67 چاپ شد. در روش ‌IVF، تخمک زن را از تخمدانش بیرون می‌آوریم و با اسپرم شوهر در بیرون از بدن (در محیط آزمایشگاه) ممزوج کرده و به این ترتیب جنین اولیه تشکیل می‌شود. در نهایت، این جنین اولیه را که چهار تا شش سلول دارد، به رحم مادر برمی‌گردانیم. این کار اولین‌بار در دنیا در انگلیس و بعدها در استرالیا انجام شد. افتخار من هم این بود که من اولین کسی بودم که این کار را در ایران انجام دادم و ایران در فهرست کشورهایی ثبت شد که IVF را انجام می‌دهند.
 در صحبت‌هایتان فرمودید این کار اولین‌بار در بیمارستان شریعتی تهران انجام شد، ولی من تا جایی که به یاد دارم اولین‌بار در شهر یزد سیستم IVF راه‌اندازی شد.
من نخواستم وارد جزییات شوم، ولی به شهادت مستندات، این یک طرح مصوب دانشگاه تهران بود و اسم این طرح هم «جنین آزمایشگاهی» بود. من بودجه پژوهشی گرفتم و این روش را در بیمارستان شریعتی جاانداختم و به دلایلی متوقف شد که خارج از مقوله صحبت امروز ماست. بعد این را من در بیمارستان آبان جاانداختم. آن‌موقع هنوز نه یزدی بود و نه رویانی. اولین فرزندی که من به روش IVF به‌دنیا آوردم، متولد سال 67 بود، ولی اولین کودکی که به روش ‌IVF در یزد به دنیا آمد، متولد سال 69 بود. سال 70 هم دوقلوهای من به‌دنیا آمدند.
 فرمودید که یکی از بحث‌های مطرح در آن دوره، مشکل پذیرش مردم و بحث شرعی آن بود. آیا آن قسمت که با آیات عظام، صحبت و فتوای شرعی صادر شد را هم خودتان پیگیری ‌کردید؟
من از دفتر امام‌خمینی مجوز گرفتم. به این دلیل هم جلد سوم رساله امام درباره آبستنی مصنوعی است. اصلا مبنای جلد سوم رساله، همان نامه من بود که آنجا نوشته شده است. IVF را شرع اسلام قبول دارد، اما استفاده از اسپرم اجنبی را رد کرده‌اند و حرام دانسته‌اند.
 در صحبت‌هایتان گفتید که اسلام این را پذیرفته است، اما مسیحیت با آن مخالفت کرده است. تا جایی که من به‌خاطر دارم از زمانی که دکتر «ادواردز براون» روش لقاح مصنوعی را برای اولین‌بار ارایه داد، از همان زمان کشیش‌ها و پاپ با آن مخالفت کردند. حتی بعدها که این پزشک جایزه نوبل هم گرفت، باز با ایشان مخالفت کردند. چند سال قبل هم که این پزشک درگذشت باز هم در بیانیه‌ای که داده بودند، با این موضوع مخالفت کردند، می‌گویند کارش درست نبوده و دخالت در کار خدا بوده است.
دقیقا. پروفسور «ادواردز» را من از نزدیک دیده‌ام و او را می‌شناسم. در کنگره‌ها ایشان پایونیر بود و ما هم تازه وارد این سیستم شده بودیم. مرتب، جلسات تنگاتنگی با ایشان داشتیم. برخلاف نظر کلیسا ایشان مردی دانشمند و بسیار شریف بود. اولین‌بار که عمل IVF را انجام داد، واتیکان عکس‌العمل نشان داد و تا مدت‌ها هم با آن مخالفت می‌کردند. می‌توانم بگویم که آمریکا هم جزو آخرین کشورهایی بود که اجازه یافت این کار را انجام دهد. مقایسه کنید که مسیحیت در برابر این پیشرفت علمی، چگونه موضع‌گیری کرد و در مقابل، اسلام چگونه واکنش نشان داد، آقای «خمینی» بلافاصله با یک نامه من، مجوز انجام این عمل را داد و ما توانستیم این طرح مصوب دانشگاه را پیگیری کنیم، اما بدون مجوز شرعی نمی‌توانستیم این تحقیقات را ادامه دهیم، در واقع مجوز IVF را در ایران، من از امام گرفتم.


opium.site: مخدر متامفتامین(شیشه) methamphetamine-甲基苯丙胺 ...
خورش فسنجان یک معجون کامل روانگردان برای درمان افسردگی ...
opium.site: مگس میوه معتاد به متامفتامین (شیشه )از گرسنگی مرد
opium.site: متد های ساخت متامفتامین (شیشه)
opium.site: فروش مواد اولیه ساخت مخدر شیشه (متامفتامین ) درخیابان ...
opium.site: فورمول و نقشه ساخت مخدر شیشه(متامفتامین ) در آشپزخانه ...
opium.site: جنگ و بمباران اطلاعاتی مردم با مخدر شیشه ؟ Information ...
opium.site: متد آناندا در ترک اعتیاد ماده مخدر شیشه (متامفتامین ) و مواد ...
opium.site: ماده مخدر شیشه ایرانی (متکاتینون )(افدرون ) چیست ...
opium.site: مصرف مخدر شیشه ایرانی (افدرون ) علائم دیوانگی مشابه ...
opium.site: تزریق مخدر متامفتامین (شیشه ) در آلت تناسلی موجب ...
opium.site: مصرف ماده مخدر شیشه ایرانی(افدرون ) بیشتر ازکریستال ...
opium.site: آموزش ساخت ماده مخدر شیشه ساخت ال اس دی و کراک ؟
opium.site: وامصیبتا راز ساخت مخدر شیشه و ساخت بمب اتمی و قدرت ...
opium.site: لیست دارو هایی که با مخدر شیشه (متامفتامین ) تداخلات ...
opium.site: دوپینگ با مخدر متامفتامین (شیشه) در کوه نوردی
opium.site: بازسازی شیمیایی مغز معتادان به مخدر متامفتامین (شیشه ...
opium.site: اعتیاد به مخدر متامفتامین ( شیشه )و مواد مخدر صنعتی جدید ...
opium.site: اثرات ماده مخدر متامفتامین (شیشه ) بر روی چشم-Keratitis in ...
opium.site: چرا مخدر شیشه (متامفتامین ) باعث پوسیدگی دندانها می شود ...
opium.site: ساخت ماده مخدر متامفتامین در ایران و ماده مخدر شیشه تقلبی ...
opium.site: معتادین به مخدر متامفتامین(شیشه) بیشتر دندان درد هوایی ...
opium.site: ساخت مخدر شیشه (متامفتامین ) برای شیشه سازان آماتور از ...
opium.site: ماده مخدر متامفتامین (شیشه)حافظه حلزون را افزایش می دهد
opium.site: شیشه (متامفتامین ) خطری برای زندگی جنسی و عشقی زنان ...
opium.site: شیشه(متامفتامین ) غذا سکس و حساب دو دو تا چهار تا ...
opium.site: مصرف مخدر متامفتامین (شیشه ) اثراتی معادل با 12 بار ...
opium.site: مخدر متامفتامین (شیشه )‌اختلال عملکرد جنسی (ایمپوتانس ...
opium.site: درمان مسمومیت با مخدر شیشه (متامفتامین ) در اطفال تا ...
opium.site: اثرات مصرف ماده مخدر شیشه (متامفتامین ) در زمان بارداری و ...
opium.site: اثرات متامفتامین (شیشه)در زنان باردار و بر روی جنین
opium.site: اثرات ماده مخدر شیشه (متامفتامین ) بر زنان حامله و جنین و ...
opium.site: مصرف یک دوز از ماده مخدر متامفتامین (شیشه )در حاملگی ...
opium.site: اثرات متامفتامین بر روی مغز انسان غیر قابل برگشت است
opium.site: اثرات متامفتامین (شیشه) بر روی بدن انسان
opium.site: بعد از ترک متامفتامین متابولیسم قسمت های از مغز به حالت ...
opium.site: بررسی علت افزایش خشونت با مصرف ماده مخدرمحرک شیشه ...
opium.site: ترک اعتیاد به شیشه با متامفتامین (روش درمانی ترک ...
opium.site: متد آناندا در ترک اعتیاد ماده مخدر شیشه (متامفتامین ) و مواد ...
opium.site: درمان هوس در ترک اعتیاد به ماده مخدر متامفتامین (شیشه ...
opium.site: هذیان هیجان زده Excited delirium و مرگ عاقبت استفاده از مخدر ...
opium.site: مصرف ماده مخدر کریستال شیشه (متامفتامین ) همراه با چه ...
فرق ال متامفتامین Levomethamphetamine (لوومتامفتامین ) - opium.site
opium.site: مادران معتاد به شیشه (متامفتامین ) نباید به نوزادان شیر ...
opium.site: شیشه و یا کریستال چیست و چه فرقی با متامفتامین دارد ...
opium.site: مصرف متامفتامین با کافئین caffeine and ...
opium.site: مردی با دادن دود متامفتامین به همسرش او را کشت ؟
opium.site: روش های ترک اعتیاد به شیشه (مت آمفتامین ) پروتکل ...

هیچ نظری موجود نیست: