پیوت،Peyote کاکتوس آسمانی Lophophora Williamsll
دکتر سیدرضا جمالیان - عفونی
پیوت Peyote با نام علمی لوفوفورا ـ ویلیامسیه Lophophora Williamsll یک کاکتوس کوچک بدون خاراست که ازآن ترکیبات یا الکالوئیدهای محرک سیستم عصبی psychoactive Alkaloids به‌ویژه مسکالین Mescaline تهیه می‌شود. این قارچ در زبان انگلیسی با انبوهی از اسامی و صفات متضاد معرفی شده که ازآنها طیف گسترده‌ی خواص یا باورهای افراد درباره‌ی آن تاحدودی مشخص می‌شود(شکل۱). مثلاً کاکتوس دسر، ریشه‌ی مسکال، داروی محرک سرخپوستان یا بومیان، کاکتوس‌آسمانی، ویسکی‌خشک، کاکتوس نان‌شیرینی، دکمه‌های‌مسکال، کاکتوس ویسکی، کاکتوس شلغمی و استرس چموش پیوت یک واژه‌ی اسپانیولی است که از زبان قبایل سرخپوست ناهوآتNahuat گرفته شده است و از 5000 سال تا 5500 سال پیش درمراسم آئینی گروه زیادی از بومیان آمریکای‌شمالی از آن استفاده می‌کرده‌اند.این قارچ به‌صورت طبیعی درقسمت‌های جنوب‌غربی ایالت تگزاس و مکزیک به‌ویژه صحرای چی‌هوآهوهان chihua huan desert و درمیان خاشاک به‌ویژه زمین‌هایی با سنگ‌های آهکی می‌روید. ترکیبات این قارچ و مواد مشابه آن به‌عنوان محرک ذهنی درتشریفات آئینی به‌عنوان الهام‌بخشentheogen و یا به‌عنوان تعالی‌بخش دربسیاری از تشریفات آئینی ازجمله با نیت مکمل یا متمم همراه با مــدی‌تیـــشن مـورداستفاده قرار می‌گیرد.
پیوت تاریخی بسیار طولانی درکاربرد درمراسم آئینی بومیان آمریکا و برای طیف گسترده‌یی از اهداف درمانی را دارد. این قارچ شباهت زیادی به انجیر گرد وپهن یا انواعی از شیرینی‌ها دارد که گل‌های آن به رنگ‌های صورتی یا زرد و دکمه یا میوه‌ی آن سفت، سخت، زبر و بدون خار است. در روانپزشکی در انواعی از روان‌درمانی psychedelic psychotherapy از این کاکتوس استفاده می شود یا شده است.
مشخصات وتوصیف
گونه‌های مختلف لوفوفورا درسرزمین‌های پست و کم‌ارتفاع و غالباً به‌صورت گروه‌ها یا تعداد زیادی از جوانه‌ها به‌صورت انبوه و درکنار هم می‌رویند. رنگ آنها به‌صورت آبی مایل به سبز، سبز مایل به زرد و گاهی به رنگ‌های قرمز مایل به سبز متفاوت است. جوانه‌یا میوه‌ی آن به صورت گرد و تخت یا پهن و غالباً همراه با یک فرورفتگی درقسمت مرکزی دایره مشاهده می‌شود. ارتفاع دکمه یا جوانه‌ی کاکتوس از سطح زمین بین 2 تا 7 سانتی‌متر و قطر دایره‌ی کاکتوس به 4تا12سانتی‌متر هم می‌رسد. اغلب درکناره‌های کاکتوس میله‌ها یا دنده‌هایی روی بدنه‌ی قوزکرده‌ی جوانه یا دکمه‌ی کاکتوس دیده می‌شوند. دراطراف به ویژه درناحیه‌ی فرورفته و ناف‌مانند سطح آن، کرک‌هایی شبیه به مو یا شرابه و منگوله به‌چشم می‌خورند. گل‌های کاکتوس قرمز، زرد، سبز یا ترکیبی از آنهاست. گل‌ها دربامداد باز شده و قطر آنها یک تا 2/2 سانتی‌متر و ارتــــفاع آنهــا تا 2/4 سانتی‌متر هم می‌رسد.
کاکتوس به ندرت تولید گل می‌کند. پس از گل دادن یک میوه‌ی خوردنی صورتی رنگ که چماقی شکل وکمی کشیده است، به‌وجود می‌آید. میوه‌اش شبیه به گلابی بوده و تاحدودی گوشتی است و کم و زیاد به‌رنگ صورتی است. درزمان رسیدن، میوه به رنگ قهوه‌یی روشن است. میوه حتی پس‌از خشک‌شدن نمی‌ترکد. درزمان رسیدن کامل 1/5 تا2 سانتی‌متر طول دارد. درزمان خشک شدن، در درون میوه‌ی دانه‌های گلابی به‌طول 1/5 میلیمتر و به‌پهنای یک میلیمتر به‌وجود می‌آیند. این دانه‌ها یابذرها برای جوانه زدن به آب و هوایی گرم ومرطوب نیاز دارند.
درپیوت طیف گسترده‌یی از الکالوئیدهای حاوی انواع فن‌اتیل‌آمین‌ها phenethylamin وجود دارند که مهمترین نوع این آلکالوئیدها، مسکالین mescaline است. میزان وجود مسکالین درگیاه تازه یا مرطوب لوفوفورا‌‌ویلیامسیه 0/4٪ درکاکتوس‌های خشک 3تا6٪ است. رشد کاکتوس در شرایط طبیعی بسیار کند ولی درحالاتی که به‌صورت مصنوعی کشت شده باشد تا حدودی سریعتر است. درشرایط طبیعی از زمان کشت دانه‌های بذر تا زمان به دست آمدن کاکتوس‌های گل‌دار و سپس میوه‌های خوراکی درحدود 3 سال طول می‌کشد. درکشاورزی صنعتی با پیوند زدن پیوت روی کاکتوس پرورش داده سان‌پدروی san pedro بالغ، درمدت کمتر و به‌میزان بیشتری از محــصول می‌توان دست یافت.(شکل۲)
دربالای کاکتوسی که رشد کرده، تاجی[مانند میوه‌ی‌گل آفتابگردان] تشکیل می‌شود که گاه به آن دکمه یا جوانه هم گفته می‌شود. درزمان رشد کامل این قسمت دکمه‌یی گرد به‌آسانی از ساقه جدا می‌شود. در زمانی‌که این کار به‌درستی صورت بگیرد، درمحل قطع شدن یک پینه‌ی ترمیمی به وجود می‌آید. ولی ریشه خشک نمی‌شود.
کاکتوس به ندرت تولید گل می‌کند. پس از گل دادن یک میوه‌ی خوردنی صورتی رنگ که چماقی شکل وکمی کشیده است، به‌وجود می‌آید. میوه‌اش شبیه به گلابی بوده و تاحدودی گوشتی است و کم و زیاد به‌رنگ صورتی است. درزمان رسیدن، میوه به رنگ قهوه‌یی روشن است. میوه حتی پس‌از خشک‌شدن نمی‌ترکد. درزمان رسیدن کامل 1/5 تا2 سانتی‌متر طول دارد. درزمان خشک شدن، در درون میوه‌ی دانه‌های گلابی به‌طول 1/5 میلیمتر و به‌پهنای یک میلیمتر به‌وجود می‌آیند. این دانه‌ها یابذرها برای جوانه زدن به آب و هوایی گرم ومرطوب نیاز دارند.
درپیوت طیف گسترده‌یی از الکالوئیدهای حاوی انواع فن‌اتیل‌آمین‌ها phenethylamin وجود دارند که مهمترین نوع این آلکالوئیدها، مسکالین mescaline است. میزان وجود مسکالین درگیاه تازه یا مرطوب لوفوفورا‌‌ویلیامسیه 0/4٪ درکاکتوس‌های خشک 3تا6٪ است. رشد کاکتوس در شرایط طبیعی بسیار کند ولی درحالاتی که به‌صورت مصنوعی کشت شده باشد تا حدودی سریعتر است. درشرایط طبیعی از زمان کشت دانه‌های بذر تا زمان به دست آمدن کاکتوس‌های گل‌دار و سپس میوه‌های خوراکی درحدود 3 سال طول می‌کشد. درکشاورزی صنعتی با پیوند زدن پیوت روی کاکتوس پرورش داده سان‌پدروی san pedro بالغ، درمدت کمتر و به‌میزان بیشتری از محــصول می‌توان دست یافت.(شکل۲)
دربالای کاکتوسی که رشد کرده، تاجی[مانند میوه‌ی‌گل آفتابگردان] تشکیل می‌شود که گاه به آن دکمه یا جوانه هم گفته می‌شود. درزمان رشد کامل این قسمت دکمه‌یی گرد به‌آسانی از ساقه جدا می‌شود. در زمانی‌که این کار به‌درستی صورت بگیرد، درمحل قطع شدن یک پینه‌ی ترمیمی به وجود می‌آید. ولی ریشه خشک نمی‌شود.
درزمان جمع‌آوری نادرست محصول، تمام گیاه ازبین می‌رود.
درشرایط کنونی در صحاری جنوبی تگزاس پیوت به‌صورت طبیعی یا وحشی رشد می‌کند، ولی به‌علت بهره‌برداری زیاد و نادرست به‌کثرت یا وفــور این گیاه لطمات زیــادی وارد شــده، تا حدی که مقــامات ایـالتــی ، پیوت را درفهـرسـت گونـه‌های در معرض خطـرEndanger species قــرار داده‌انـد.
درشرایط کنونی در صحاری جنوبی تگزاس پیوت به‌صورت طبیعی یا وحشی رشد می‌کند، ولی به‌علت بهره‌برداری زیاد و نادرست به‌کثرت یا وفــور این گیاه لطمات زیــادی وارد شــده، تا حدی که مقــامات ایـالتــی ، پیوت را درفهـرسـت گونـه‌های در معرض خطـرEndanger species قــرار داده‌انـد.
۱۰۱۵
پیوت، کاکتوس آسمانی
توزیع جغرافیایی و محل‌های رشد
به‌صورت یک کلی‌گوئی، لوفوفورا ویلیامسیه به‌صورت طبیعی درقسمت‌های جنوبی آمریکای شمالی به‌ویژه درمکزیک می‌روید. بدون اشاره به استان‌های متعددی که کانون رشد گیاه هستند، این کاکتوس درمناطقی می‌روید که بین 100 تا 1500 متر ازسطح دریا ارتفاع داشته باشند و به ندرت تا ارتفاعات 1900متری یا5200 فوتی هم مشاهده می‌شوند. محل انتخابی برای رشد آن به‌مقدار زیاد صحاری خشک و به‌مقدار کمتر درصحراهای کمی مرطوب است. کولونی‌های کاکتوس درمیان تیغزارها به‌ویژه درمجاورت تپه‌ها و کوه‌های آهکی دیده می‌شوند.
موارد متعدد کاربرد پزشکی و آئینی کاکتوس پیوت
فرمول شیمیایی وخواص شیمیایی مسکالین به‌عنوان ماده‌ی عامله‌ی پیوت به‌خوبی و بادقت فراوان مشخص شده‌است. میزان مصرف آن به‌دلایل مختلف درمانی یا تخدیری 200تا400میلی‌گرم مسکالین است که این میزان از دارو تقریباً در 10تا20گرم ازدکمه‌های خشک شدهی پیوت، به‌صورت میانگین، وجود دارد. ازآنجا که مثل بسیاری ازگیاهان دارویی دیگر میزان ماده‌ی عامله درنمونه‌های جمع‌آوری شده از مناطق مختلف متفاوت است، خیلی به سختی می‌توان از میزان غلظت دقیق دارو درنمونه‌های جمع‌آوری شدهی متعدد اطمینان پیدا کرد. میزان وجود و قدرت مســکالین درکاکــتوس فـقــط پس از استحصال ازکــاکتوس مــشخص می‌شود.
تأثیرگذاری دارو 10تا12ساعت طول می‌کشد و درمواردی پس‌از مصرف به‌صورت کنترل‌شده، این علائم یا ادراکات گزارش شده‌است:
* افزایش خویشتن‌نگری و احساس ازدیاد آگاهی و بصیرت. پس‌از مدت‌کوتاهی ازمصرف مسکالین یا پیوت، یک احساس عمیق‌توجه به‌درون و افزایش آگاهی و بصیرت نسبت به مسایل دنیا به‌وجود می‌آید. احساس‌های خوشایندی به‌وجود می‌آیند که هرگز نمی‌توان آنها را با دقت و صحت به صورت کلام درآورد و یا به آن وسیله منتقل کرد، مجموعه‌یی ازادراکات گنگی است که به آنها متافیزیکی و یا دارای خصلت روانی گفته می‌شوند. این احساس‌های درهم تنیده‌ی دیداری، شنیداری، لمسی، بویایی و... احساس‌های غیرقابل توصیفی هستند که جابه‌جایی‌حسی(synesthesia جابه‌جائی حسی: احساس‌ها یا توهماتی که به‌وسیله‌ی سایر حس‌ها ایجاد می‌شوند. مثلاً احساس شنوائی موجب بروز یک‌احساس بینائی شده یا با آن همراه می‌گردد. مثلاً صدائی «دیده» می‌شود یا یک تجربه‌ی بصری «شنیده» می‌شود. مواد توهم‌زا ممکن‌است چنین پدیده‌ای را به‌وجود آورند. شخصی که ۶ساعت پس‌از مصرف LSD بیگانه‌ای را ضمن مشاجره کشته بود، در جلسه‌ی دادگاه اظهار نمود که: «پس‌از خوردن LSD احساس می‌کرده که از کره‌ی زمین جدا شده‌است.شیشه‌ی نوشابه را دردست خود می‌دیده، ولی دست‌هایش آن را حس‌نمی‌کرده‌است. نقش‌های کفپوش اتاق برجسته و برجسته‌تر شده و ناگهان توی صورت او خورده‌است. نت‌های آبی‌رنگ موسیقی را می‌دیده که در فضا پرواز می‌کنند. ترکیب جیغ بنفش یکی از شعرای نوپرداز ایرانی درواقع توصیف مناسبی از این پدیده است». به نقل از صفحه‌ی ۱۴۷۶ فرهنگ جامع روانشناسی روانپزشکی استاد نصرت الله پورافکاری) هم نامیده می‌شوند که دربرخی ازمطالب «شاعرانه» دررادیوها و یا دردفتر اشعار برخی از شعرا هم مشاهده می‌شوند که جابه‌جایی حسی نامیده می‌شوند. دراین شرایط آثار شنوایی و دیداری به صورت در هم و یا به صورتی با هم احساس می‌گردند.
کاربردهای درمانی پیوت درقدیم
علاوه بر استفاده از پیوت برای مراسم آئینی، قبایل مختلف درمیان بومیان در آمریکا ازاین گیاه برای اهداف درمانی هم استفاده‌ی می‌کردند. آنان در طیف گسترده‌یی از بیماری‌ها و ناتوانی‌ها ازجمله در موارد زیر از پیوت استفاده‌ی دارویی می‌کردند و یا هنوز هم استفاده می‌کنند.
درد دندان، دردهای زمان زایمان، تب، دردهای پستان، بیماری‌های پوستی، دردهای روماتیسمی، دیابت، سرماخوردگی‌ها و بالاخره برخی‌از ناراحتی‌های چشمی.
در دارونامه و یا فارماکوپه ایالات متحده، پیوت درمتن فهرست گیاهان‌دارویی ذکرشده و درطب مدرن و پیشرفته‌ی این کشور، کاربردهای آن به این صورت مشخص شده است:
درمان نورآستنی‌ها یا ضعف‌ها، هیستری و انواعی از آسم‌ها.
درپژوهش‌هایی که برای کشف احتمالی مواد ضدمیکروب یا آنتی‌بیوتیک‌ها، درعصاره‌ی پیوت درانواع حلال‌ها ومحلول‌ها موادی پیدا شده که آثار آنتی‌بیوتیکی دارند. مهمترین عامل ضدمیکروبی که درکریستال‌های محلول درآب که ازعصاره‌ی‌پیوت در اتانول یا الکل سفید جدا شده، نام آن قبلاً پیوکاکتین peyocactin و درشرایط کنونی به آن نام هوردنین hordenine داده شده است.
به‌صورت یک کلی‌گوئی، لوفوفورا ویلیامسیه به‌صورت طبیعی درقسمت‌های جنوبی آمریکای شمالی به‌ویژه درمکزیک می‌روید. بدون اشاره به استان‌های متعددی که کانون رشد گیاه هستند، این کاکتوس درمناطقی می‌روید که بین 100 تا 1500 متر ازسطح دریا ارتفاع داشته باشند و به ندرت تا ارتفاعات 1900متری یا5200 فوتی هم مشاهده می‌شوند. محل انتخابی برای رشد آن به‌مقدار زیاد صحاری خشک و به‌مقدار کمتر درصحراهای کمی مرطوب است. کولونی‌های کاکتوس درمیان تیغزارها به‌ویژه درمجاورت تپه‌ها و کوه‌های آهکی دیده می‌شوند.
موارد متعدد کاربرد پزشکی و آئینی کاکتوس پیوت
فرمول شیمیایی وخواص شیمیایی مسکالین به‌عنوان ماده‌ی عامله‌ی پیوت به‌خوبی و بادقت فراوان مشخص شده‌است. میزان مصرف آن به‌دلایل مختلف درمانی یا تخدیری 200تا400میلی‌گرم مسکالین است که این میزان از دارو تقریباً در 10تا20گرم ازدکمه‌های خشک شدهی پیوت، به‌صورت میانگین، وجود دارد. ازآنجا که مثل بسیاری ازگیاهان دارویی دیگر میزان ماده‌ی عامله درنمونه‌های جمع‌آوری شده از مناطق مختلف متفاوت است، خیلی به سختی می‌توان از میزان غلظت دقیق دارو درنمونه‌های جمع‌آوری شدهی متعدد اطمینان پیدا کرد. میزان وجود و قدرت مســکالین درکاکــتوس فـقــط پس از استحصال ازکــاکتوس مــشخص می‌شود.
تأثیرگذاری دارو 10تا12ساعت طول می‌کشد و درمواردی پس‌از مصرف به‌صورت کنترل‌شده، این علائم یا ادراکات گزارش شده‌است:
* افزایش خویشتن‌نگری و احساس ازدیاد آگاهی و بصیرت. پس‌از مدت‌کوتاهی ازمصرف مسکالین یا پیوت، یک احساس عمیق‌توجه به‌درون و افزایش آگاهی و بصیرت نسبت به مسایل دنیا به‌وجود می‌آید. احساس‌های خوشایندی به‌وجود می‌آیند که هرگز نمی‌توان آنها را با دقت و صحت به صورت کلام درآورد و یا به آن وسیله منتقل کرد، مجموعه‌یی ازادراکات گنگی است که به آنها متافیزیکی و یا دارای خصلت روانی گفته می‌شوند. این احساس‌های درهم تنیده‌ی دیداری، شنیداری، لمسی، بویایی و... احساس‌های غیرقابل توصیفی هستند که جابه‌جایی‌حسی(synesthesia جابه‌جائی حسی: احساس‌ها یا توهماتی که به‌وسیله‌ی سایر حس‌ها ایجاد می‌شوند. مثلاً احساس شنوائی موجب بروز یک‌احساس بینائی شده یا با آن همراه می‌گردد. مثلاً صدائی «دیده» می‌شود یا یک تجربه‌ی بصری «شنیده» می‌شود. مواد توهم‌زا ممکن‌است چنین پدیده‌ای را به‌وجود آورند. شخصی که ۶ساعت پس‌از مصرف LSD بیگانه‌ای را ضمن مشاجره کشته بود، در جلسه‌ی دادگاه اظهار نمود که: «پس‌از خوردن LSD احساس می‌کرده که از کره‌ی زمین جدا شده‌است.شیشه‌ی نوشابه را دردست خود می‌دیده، ولی دست‌هایش آن را حس‌نمی‌کرده‌است. نقش‌های کفپوش اتاق برجسته و برجسته‌تر شده و ناگهان توی صورت او خورده‌است. نت‌های آبی‌رنگ موسیقی را می‌دیده که در فضا پرواز می‌کنند. ترکیب جیغ بنفش یکی از شعرای نوپرداز ایرانی درواقع توصیف مناسبی از این پدیده است». به نقل از صفحه‌ی ۱۴۷۶ فرهنگ جامع روانشناسی روانپزشکی استاد نصرت الله پورافکاری) هم نامیده می‌شوند که دربرخی ازمطالب «شاعرانه» دررادیوها و یا دردفتر اشعار برخی از شعرا هم مشاهده می‌شوند که جابه‌جایی حسی نامیده می‌شوند. دراین شرایط آثار شنوایی و دیداری به صورت در هم و یا به صورتی با هم احساس می‌گردند.
کاربردهای درمانی پیوت درقدیم
علاوه بر استفاده از پیوت برای مراسم آئینی، قبایل مختلف درمیان بومیان در آمریکا ازاین گیاه برای اهداف درمانی هم استفاده‌ی می‌کردند. آنان در طیف گسترده‌یی از بیماری‌ها و ناتوانی‌ها ازجمله در موارد زیر از پیوت استفاده‌ی دارویی می‌کردند و یا هنوز هم استفاده می‌کنند.
درد دندان، دردهای زمان زایمان، تب، دردهای پستان، بیماری‌های پوستی، دردهای روماتیسمی، دیابت، سرماخوردگی‌ها و بالاخره برخی‌از ناراحتی‌های چشمی.
در دارونامه و یا فارماکوپه ایالات متحده، پیوت درمتن فهرست گیاهان‌دارویی ذکرشده و درطب مدرن و پیشرفته‌ی این کشور، کاربردهای آن به این صورت مشخص شده است:
درمان نورآستنی‌ها یا ضعف‌ها، هیستری و انواعی از آسم‌ها.
درپژوهش‌هایی که برای کشف احتمالی مواد ضدمیکروب یا آنتی‌بیوتیک‌ها، درعصاره‌ی پیوت درانواع حلال‌ها ومحلول‌ها موادی پیدا شده که آثار آنتی‌بیوتیکی دارند. مهمترین عامل ضدمیکروبی که درکریستال‌های محلول درآب که ازعصاره‌ی‌پیوت در اتانول یا الکل سفید جدا شده، نام آن قبلاً پیوکاکتین peyocactin و درشرایط کنونی به آن نام هوردنین hordenine داده شده است.
دریک آزمایش مقدماتی روی حیوانات که برای مشاهده و اندازه‌گیری میزان مسمومیت وحفاظتی پیوکاکتین روی موش‌ها در عفونت‌های بسیار شدیدی مانند آلودگی با استافیلوکک‌طلایی staphylococcus aureus که درشرایط عادی کشنده‌است صورت‌گرفت. این نتایج به‌دست‌آمد:
60 موش با عفونت استافیلوکک اورئوس آلوده شدند. به 30 عدد از آنها دوز یا میزان حفاظتی پیوکاکتین داده شد و 30 موش دیگر به عنوان گروه شاهد پس‌از ایجاد آلودگی با دقت نگهداری می‌شدند. تمام موش‌هایی که پس‌از ایجاد آلودگی میکروبی به آنها میزان درمانی یا حفاظتی پیوکاکتین داده شده بود زنده ماندند، درحالی‌که تمام موش‌هایی که پس از‌آلودگی بدون دادن پیوکاکتین نگهداری شده بودند، تا 60 ساعت پس‌از ایجاد آلودگی کشته شدند.
درتحقیقات گسترده‌تر، پیوکاکتین ثابت شد که روی 18گونه از استافیلوکک اورئوسهایی که به پنی‌سیلین‌مقاوم هستند،(حتی درشرایط کنونی و در پیشرفته‌ترین کشورهای جهان، برخی‌از انواع استافیلوکک طلائی مقاوم به پنی‌سیلین، ممکن‌است به انواع آنتی‌بیوتیک‌هاـ حتی انواع بسیار گران‌قیمت آن ـ مقاومت نشان بدهند و این عفونت‌ها از علل مهم مرگ ومیرها در بیمارستان‌ها به‌شمار می‌روند. «مترجم») و بسیاری از باکتری‌های دیگر و یک قارچ مؤثر است.
کاربرد طولانی و مستمر پیوت
درسال2005 درمجله‌ی بیولوژیکل پسیکیاتری biological psychiatry مقاله‌یی منتشرشده بود که این مطالب درآن به‌چشم می‌خورد:
درمصرف مداوم یا طولانی کاکتوس‌ها به‌مقدار اندک، هیچگونه نقص و یا کمبودی در استاندارد (Rand Mental Health Inventry(RMHI و یا سایر استانداردهای اندازه‌گیری‌های نوروپسیکولوژیک یا عصبی روانی مشاهده نشده‌است. RMHI استانداردی است که برای تشخیص یا بررسی وضعیت سلامت‌روانی درکاربرد داروها به‌کار می‌رود و این معیار مقوله‌ی بهداشت و سلامت‌روانی را به‌صورت کلی مورد بررسی و سنجش قرارمی‌دهد.
درسال2005 درمجله‌ی بیولوژیکل پسیکیاتری biological psychiatry مقاله‌یی منتشرشده بود که این مطالب درآن به‌چشم می‌خورد:
درمصرف مداوم یا طولانی کاکتوس‌ها به‌مقدار اندک، هیچگونه نقص و یا کمبودی در استاندارد (Rand Mental Health Inventry(RMHI و یا سایر استانداردهای اندازه‌گیری‌های نوروپسیکولوژیک یا عصبی روانی مشاهده نشده‌است. RMHI استانداردی است که برای تشخیص یا بررسی وضعیت سلامت‌روانی درکاربرد داروها به‌کار می‌رود و این معیار مقوله‌ی بهداشت و سلامت‌روانی را به‌صورت کلی مورد بررسی و سنجش قرارمی‌دهد.
افرادی که به‌مقدار کم پیوت مصرف می‌کردند، در مقام مقایسه با گروه شاهدی که از این دارو استفاده نمیکردند، وضع سلامتی روانی بهتری داشتند!
برعکس وضعیت فوق، زمانی که استاندارد RMHI درافرادی که ازنوشابه‌های الکلی استفاده می‌کردند درمقایسه با گروه شاهد که نوشابه‌ی‌‌الکلی مصرف نمیکردند مورد استفاده قرارگرفت، مشخص شد گروه اول که نوشابه‌ی‌‌الکلی مصرف نمیکردند، درتمام موارد در وضعیت بهتری قرارداشتند.
برعکس وضعیت فوق، زمانی که استاندارد RMHI درافرادی که ازنوشابه‌های الکلی استفاده می‌کردند درمقایسه با گروه شاهد که نوشابه‌ی‌‌الکلی مصرف نمیکردند مورد استفاده قرارگرفت، مشخص شد گروه اول که نوشابه‌ی‌‌الکلی مصرف نمیکردند، درتمام موارد در وضعیت بهتری قرارداشتند.
تاریخچه مصرف پیوت در آمریکا
پیوت از دوران ماقبل تاریخ درگروه‌هایی از انسان‌ها که درمناطق جنوب‌غربی آمریکای‌شمالی زندگی می‌کردند، مورد استفاده قرار می‌گرفته است. درسال 2005 میلادی تحقیقات باستان‌شناسی به کمک رادیوکربن (یک ایزوتوپ کربن) که برای مشخص‌شدن تاریخ موادی که درحفاری‌های باستان شناسی به‌دســت‌می‌آید صــورت‌گرفت. در غار شماره‌ی5 شوملا shumla در منطقه‌ی ریوگراند در تگزاس، چند جوانه‌ی پیوت در حفریات به‌دست‌آمد که تاریخ و سابقه‌ی آنها به دورانی بین3660 تا 3780 سال پیش‌از میلاد یا حدود 5500 سال پیش برمی‌گشت. زمانی که درتمام نمونه‌های پیوت اندازه‌گیری الکالوئیدها به‌عمل آمد، درحدود 2٪ الکالوئید ازجمله مسکالین از آنها به دست آمد. این بررسی‌های باستان شناسی دقیق نشان دادند که قبایل بومی درآمریکای شمالی ازحدود5500 سال پیش پیوت مصرف می‌کرده‌اند.
تحقیقات باستان شناسی درقسمت های مرکزی، غربی ایالت کوآهوئیلا درغاری که قبایل بومی، مردگان خود را درآنجا دفن می‌کردند، در کنار جسد مردگان چند جوانه یا دکمه‌ی کاکتوس به‌دست‌آمد که مربوط به‌حدود 3000 سال پیش و از جنس یا گونه‌ی پیوت بودند.
درآنچه که تاریخ جدید یعنی از زمان کشف آمریکا و بررسی روی رفتار و روحیات بومیان آمریکا باعنوان سرخپوستان می‌گذرد، کاربرد پیوت توسط این افراد به ویژه دردشت‌های جنوبی ـ مکانی که حالا اکلاهما نامیده می‌شود، مرسوم و معمول بوده است و قبایل لیپان‌آپاچه LipanApache از اولین قبایلی بوده‌اند که مصرف پیوت درآنها معمول و مرسوم بوده است. درسال‌های بعد قبایلی که درجنوب ایالات‌متحده و در مکزیک زندگی می‌کردند، طرز و اندازه‌ی استفاده ازپیوت را به‌مهاجران اروپایی اولیه مانند کومانچه‌ها Comanche وکیووها Kiowa و برخی از قبایل بومی که پس‌از شکست درجنگ دراین ناحیه اسکان داده شده بودند آموزش دادند. به نظر می‌آید که ازحدود 2000 سال پیش درمراسم مذهبی و اقدامات درمانی بومیان آمریکا ازپیوت استفاده می‌کرده‌اند(شکل۳).
تحقیقات باستان شناسی درقسمت های مرکزی، غربی ایالت کوآهوئیلا درغاری که قبایل بومی، مردگان خود را درآنجا دفن می‌کردند، در کنار جسد مردگان چند جوانه یا دکمه‌ی کاکتوس به‌دست‌آمد که مربوط به‌حدود 3000 سال پیش و از جنس یا گونه‌ی پیوت بودند.
درآنچه که تاریخ جدید یعنی از زمان کشف آمریکا و بررسی روی رفتار و روحیات بومیان آمریکا باعنوان سرخپوستان می‌گذرد، کاربرد پیوت توسط این افراد به ویژه دردشت‌های جنوبی ـ مکانی که حالا اکلاهما نامیده می‌شود، مرسوم و معمول بوده است و قبایل لیپان‌آپاچه LipanApache از اولین قبایلی بوده‌اند که مصرف پیوت درآنها معمول و مرسوم بوده است. درسال‌های بعد قبایلی که درجنوب ایالات‌متحده و در مکزیک زندگی می‌کردند، طرز و اندازه‌ی استفاده ازپیوت را به‌مهاجران اروپایی اولیه مانند کومانچه‌ها Comanche وکیووها Kiowa و برخی از قبایل بومی که پس‌از شکست درجنگ دراین ناحیه اسکان داده شده بودند آموزش دادند. به نظر می‌آید که ازحدود 2000 سال پیش درمراسم مذهبی و اقدامات درمانی بومیان آمریکا ازپیوت استفاده می‌کرده‌اند(شکل۳).
تأسیس کلیساهای بومیان آمریکا
باتوجه به رسمیت تأسیس کلیساهای بومیان آمریکا درقرن نوزدهم، سرخپوستان یا بومیان آمریکا درسطح گسترده‌تری درمتن مراسم مذهبی خود به‌مصرف پیوت پرداختند و این موضوع را نوعی رستاخیز‌معنوی و بومی خویش تلقی می‌کردند. آنان از قدیم به‌پیوت و ترکیبات آن عنوان «داروی مقدس» را داده بودند و برای مقابله با طیف‌گسترده‌یی از بیماری‌های جسمی، روانی و محرومیت‌های اجتماعی از آن بهره می‌بردند. با توجه به‌خواص و آثار محرک‌روان بودن این ترکیبات، دربین سال‌های1880تا1930 مقامات آمریکا ابتدا قصد داشتند با این مراسم مذهبی که درمتن آن به‌عنوان یک داروی مقدس و تعالی‌بخش بومیان ازپیوت هم استفاده می‌کنند به‌مقابله بپردازند و حتی انجام مراسم رقص‌ارواح را که از لحاظ مشخصات تندسازهای بادی و حرکات موزون بدنی شرکت‌کنندگان شبیه کنسرت‌های متعدد و متنوع جوانان درگوشه و کنار آمریکا بود، ممنوع کنند، ولی این‌کار هم موفقیت‌آمیز نبود و هم مورد تأیید تمام مقامات اداری و اجتماعی قرارنگرفت.
درشرایط کنونی، کلیساهای بومیان آمریکا به‌عنوان یکی‌از مراکز یا تشکیلات مذهبی متعدد و متنوعی که دراین کشور انواع آنها وجود دارند، به‌رسمیت شناخته شده و مصرف ترکیبات پیوت هم به‌عنوان جزئی از این مراسم مذهبی عادی و قانونی شناخته شده است.
مصرف پیوت در قبایل ناواهو
ازتمام مراسم آئینی بومیان قدیمی آمریکا به‌علت پراکندگی قبایل سرخپوستی و محدودیت رشد‌و‌نمو پیوت، تنها در برخی‌از مناطق جنوب‌غربی مصرف این ترکیبات معمول بوده و از دهه‌های اول قرن بیستم به‌تدریج این گروه‌ها هم توسط قبایل همسایه با مصرف این مواد درمراسم آئینی خود آشنا شدند و درجوار آن از باورهای فرهنگی و پزشکی مرتبط با آن هم آگاهی پیدا کردند. قبایل یوتا که درمجاور ناواهوا بودند، در این گسترش اطلاع از این ماده‌ی‌شیمیایی بیشتر مؤثر بودند.
درشرایط کنونی افراد قبایل ناواهو بیشترین میزان اعضاء رادرکلیساهای بومیان آمریکا دارا هستند و براساس آمارهایی در حدود20٪ یا کمی بیشتر از اعضای آن به مصرف پیوت می‌پردازند.
درشرایط کنونی افراد قبایل ناواهو بیشترین میزان اعضاء رادرکلیساهای بومیان آمریکا دارا هستند و براساس آمارهایی در حدود20٪ یا کمی بیشتر از اعضای آن به مصرف پیوت می‌پردازند.
برخی از اولین پژوهشگران دراین زمینه درغرب
* دکتر جان رالیق D. John Raleigh ا(1851 تا1907) اولین پزشکی بود که توجه علمی و پزشکانه به پیوت را به محافل پزشکی آمریکا متذکر شد.
* آلتور هفترArthur Hefter با انجام تجربیاتی روی خودش، آثار و علائم مرتبط با مصرف پیوت را گزارش کرد.
* یک انسان‌شـناس نـروژی با نام کارل‌سوفوس‌لوم‌هـولتز
Carl Softus Lumholtz درمورد آثار مصرف پیوت در بومیان بررسی‌های میدانی انجام‌داد ولی وجود حالات نشئه، مستی و از خود‌بی‌خود‌شدگی را در مصرف‌کنندگان به‌این مواد مشاهده نکرده بود.
* چند نفر از افرادی که درجنگ‌های داخلی آمریکا شرکت کرده‌بودند، با راهنمایی‌های سرخپوستان دکمه‌های پیوت را درآب خیس کردند و با نوشیدن این محلول، به حالات «نشئه، سرمستی و ازخود بیخود شدگی» رسیدند. این گونه گفته شده که این‌ها اولین افراد غیر بومی آمریکا هستند که به صورت مستند مصرف، علائم و شواهد کاربرد پیوت را گزارش کردهاند.
* آلتور هفترArthur Hefter با انجام تجربیاتی روی خودش، آثار و علائم مرتبط با مصرف پیوت را گزارش کرد.
* یک انسان‌شـناس نـروژی با نام کارل‌سوفوس‌لوم‌هـولتز
Carl Softus Lumholtz درمورد آثار مصرف پیوت در بومیان بررسی‌های میدانی انجام‌داد ولی وجود حالات نشئه، مستی و از خود‌بی‌خود‌شدگی را در مصرف‌کنندگان به‌این مواد مشاهده نکرده بود.
* چند نفر از افرادی که درجنگ‌های داخلی آمریکا شرکت کرده‌بودند، با راهنمایی‌های سرخپوستان دکمه‌های پیوت را درآب خیس کردند و با نوشیدن این محلول، به حالات «نشئه، سرمستی و ازخود بیخود شدگی» رسیدند. این گونه گفته شده که این‌ها اولین افراد غیر بومی آمریکا هستند که به صورت مستند مصرف، علائم و شواهد کاربرد پیوت را گزارش کردهاند.
برخی از مشخصات فرهنگی و آئینی سرخپوستان
مذهب، فرهنگ یا آئین هویی‌چولhuichol cultur براساس باور به 4 آفریدگار بنا شده که 3تای آنها خدای ذرت، خدای آهوی آبی رنگ و خدای پیوت است که باعقاب به عنوان آفریدگار چهارم، همه‌ی آنها ازسوی خدای خورشید به زمین فرستاده شده‌اند(شکل۴).
یک مردم‌شناس به نام استاسی ب.شائوفر Stacy B.Shaefer اظهار داشته که اهمیت و عظمت پیوت دراین قبایل ابهت خدایان دیگر را تحت تأثیر قرارمی‌دهد. دریک بررسی بایک شمن اهل سان اندرس، این شمن به او گفته بود: «پیوت همه‌چیز درعالم است، پیوت گذرگاه روح است. پیوت همه‌چیز است. بدون پیوت چیزی نمی‌تواند وجود داشته باشد».
استاسی‌ب.شائوفر معتقد است که ادراکات افراد قبیله در شرایط مشاهدات مقدس، روح واساس زندگی این افراد است. ازطریق درگاه پیوت است که آنان می‌توانند به بارگاه سایر خدایان دسترسی پیداکنند و به آنها برسند.
یک مردم‌شناس به نام استاسی ب.شائوفر Stacy B.Shaefer اظهار داشته که اهمیت و عظمت پیوت دراین قبایل ابهت خدایان دیگر را تحت تأثیر قرارمی‌دهد. دریک بررسی بایک شمن اهل سان اندرس، این شمن به او گفته بود: «پیوت همه‌چیز درعالم است، پیوت گذرگاه روح است. پیوت همه‌چیز است. بدون پیوت چیزی نمی‌تواند وجود داشته باشد».
استاسی‌ب.شائوفر معتقد است که ادراکات افراد قبیله در شرایط مشاهدات مقدس، روح واساس زندگی این افراد است. ازطریق درگاه پیوت است که آنان می‌توانند به بارگاه سایر خدایان دسترسی پیداکنند و به آنها برسند.
خلاقیت هنری بامصرف پیوت
برخی ازهنرمندان درباره‌ی احساس خود درشرایط مصرف پیوت مطالب هیجان‌انگیزی نوشته و آن را درایجاد کارهای هنری خویش مؤثر دانسته‌اند.
* کن‌کسیKen Kesey در شرایطی که به‌عنوان یک نگهبان شب، دریک بخش بیماران روانی خدمت می‌کرده، نگارش فیلمنامه‌ی مشهور پرواز روی آشیانه فاخته را تحت‌تأثیر مصرف پیوت شروع کرد و درمقدمه‌ی آن نوشته‌است که: «پیوت به‌من الهام بخشید تا این فیلمنامه را بنویسم. درجریان مصرف تدریجی 8 دکمه‌ی کوچک پیوت بود که به‌تدریج چند صفحه‌ی اول این کتاب تهیه شد...»
* میشل‌مک‌کلور Michael Mc Clure پس‌از مصرف پیوت دفتر اشعار پیوت را تهیه و تنظیم‌کرده است.
* آلن‌گینز‌برگ Allen Ginsberg پس‌از مصرف پیوت بود که در 17 اکتبر 1954 درآپارتمان شماره 755 درخیابان پاین استریت شعر معروف خویش تحت‌عنوان سوگواری howl را سروده است.
* ازسال 1970 به بعد و با انتشار کتاب‌های کارلوس‌کاستاندا Carlos Castaneda مصرف این کاکتوس به‌عنوان یک داروی تعالی بخش و عرفانی گسترش بسیار زیادی پیدا کرده است(شکل۵).
* کن‌کسیKen Kesey در شرایطی که به‌عنوان یک نگهبان شب، دریک بخش بیماران روانی خدمت می‌کرده، نگارش فیلمنامه‌ی مشهور پرواز روی آشیانه فاخته را تحت‌تأثیر مصرف پیوت شروع کرد و درمقدمه‌ی آن نوشته‌است که: «پیوت به‌من الهام بخشید تا این فیلمنامه را بنویسم. درجریان مصرف تدریجی 8 دکمه‌ی کوچک پیوت بود که به‌تدریج چند صفحه‌ی اول این کتاب تهیه شد...»
* میشل‌مک‌کلور Michael Mc Clure پس‌از مصرف پیوت دفتر اشعار پیوت را تهیه و تنظیم‌کرده است.
* آلن‌گینز‌برگ Allen Ginsberg پس‌از مصرف پیوت بود که در 17 اکتبر 1954 درآپارتمان شماره 755 درخیابان پاین استریت شعر معروف خویش تحت‌عنوان سوگواری howl را سروده است.
* ازسال 1970 به بعد و با انتشار کتاب‌های کارلوس‌کاستاندا Carlos Castaneda مصرف این کاکتوس به‌عنوان یک داروی تعالی بخش و عرفانی گسترش بسیار زیادی پیدا کرده است(شکل۵).
جنبه‌های حقوقی و قانونی مصرف پیوت
1ـ قوانین و مقررات آمریکا
براساس قوانین آمریکا درحوزه‌ی‌قضایی این کشور مصرف پیوت درکلیساهای بومیان آمریکا منع قانونی ندارد وقانون درمورد مصرف آن توسط نژادها و اقوام دیگر هم ساکت است.
درقوانین اختصاصی ایالات دیگر، فقط برای مصارف واقعی و جدی پزشکی و آئینی، کاربرد پیوت برای اعضای کلیساهای بومیان آمریکا منع قانونی ندارد(شکل۶).
برخی از شهروندان عادی و غیربومی آمریکا اقدام به تأسیس مراکزی برای مصرف پیوت به‌عنوان یک گیاه‌مقدس یا یک کاکتوس درمان‌بخش کردهاند که برخی ازآنها مانند مـرکز پیوت در آریزونا Peyote Foundation in Arizona از شهرت زیادی برخوردار است. درحالی‌که مصرف این قارچ درمتن کلیساهای سرخپوستی برای آئین‌های مذهبی واهداف دارویی منع قانونی ندارد برای کاشتن، فروش و مصرف آن برای افراد غیرسرخپوست درایالات مختلف تفاوت‌ها و تضادها زیادی وجود دارند.
براساس قوانین آمریکا، افراد بومی آمریکا (به اصطلاح سرخپوستان) درجواب به این سوال درهریک از پرسشنامه‌های استخدامی که: «آیا شما هرگز یک ماده‌ی غیرقانونی را مصرف کرده‌اید؟» می‌تــوانند جواب «نه» را بنویسند.
درقوانین اختصاصی ایالات دیگر، فقط برای مصارف واقعی و جدی پزشکی و آئینی، کاربرد پیوت برای اعضای کلیساهای بومیان آمریکا منع قانونی ندارد(شکل۶).
برخی از شهروندان عادی و غیربومی آمریکا اقدام به تأسیس مراکزی برای مصرف پیوت به‌عنوان یک گیاه‌مقدس یا یک کاکتوس درمان‌بخش کردهاند که برخی ازآنها مانند مـرکز پیوت در آریزونا Peyote Foundation in Arizona از شهرت زیادی برخوردار است. درحالی‌که مصرف این قارچ درمتن کلیساهای سرخپوستی برای آئین‌های مذهبی واهداف دارویی منع قانونی ندارد برای کاشتن، فروش و مصرف آن برای افراد غیرسرخپوست درایالات مختلف تفاوت‌ها و تضادها زیادی وجود دارند.
براساس قوانین آمریکا، افراد بومی آمریکا (به اصطلاح سرخپوستان) درجواب به این سوال درهریک از پرسشنامه‌های استخدامی که: «آیا شما هرگز یک ماده‌ی غیرقانونی را مصرف کرده‌اید؟» می‌تــوانند جواب «نه» را بنویسند.
قوانین مصرف پیوت درکانادا
هرچند مسکالین تحت کنترل و در فهرست سومین داروهای تحت کنترل در کانادا قراردارد، ولی به صورت اختصاصی پیوت استثناء شده‌است(شکل۷).
نگهداری بوته و بذرهای کاکتوس پیوت اگر برای مصرف شخصی نباشد، قانونی است و در کانادا هم مانند آمریکا مصرف این کاکتوس برای اهداف آئینی بومیان بلامانع است. کاربرد پیوت خارج از تشریفات آئینی غیر قانونی ومشابه با مصرف مسکالین است، ولی به نظر نمی‌آید که هرگز برای این کار کسی تحت تعقیب قراربگیرد.
نگهداری بوته و بذرهای کاکتوس پیوت اگر برای مصرف شخصی نباشد، قانونی است و در کانادا هم مانند آمریکا مصرف این کاکتوس برای اهداف آئینی بومیان بلامانع است. کاربرد پیوت خارج از تشریفات آئینی غیر قانونی ومشابه با مصرف مسکالین است، ولی به نظر نمی‌آید که هرگز برای این کار کسی تحت تعقیب قراربگیرد.
قوانین بین‌المللی درمورد مصرف پیوت
درماده 32 ازکنوانسیون کنترل مواد پسیکوتروپیک یا محرک روانی به این ترتیب به کشورها اجازه داده شده که اگر بعضی ازاقوام براساس برخی ازسنت‌ها از برخی از این مواد ازجمله پیوت استفاده می‌کنند، این موضوع استثنا وقانونی تلقی شود:
اگر در کشوری به‌صورت طبیعی و بومی گیاهانی به شکل وحشی رشد می‌کنند که شامل برخی‌از مواد پسیکوتروپیک مذکور دراین کنوانسیون هستند، اگر دراین کشورها این اقوام و یاگروه‌های محدود به خوبی مشخص شده‌اند، برای اهداف ساحرانه magical ومناسب مذهبی خویش درزمان امضای این قرارداد هم به این مواد مشغولند، نگهداری و مصرف این ترکیبات برای آنها بلامانع ولی تجارت بین‌المللی این مواد برای همه غیرقانونی است.
دراین کنوانسیون به نظر می‌آید که بیشتر یا اختصاصاً روی موادشیمیایی روانگردان تأکید شده و پیوت و سایرگیاهان مولد مواد پسیکوتروپیک در آن ذکر نشده‌است.
مسکالین و کاکتوس Lophophora williamsii - Opium.Site ...
اگر در کشوری به‌صورت طبیعی و بومی گیاهانی به شکل وحشی رشد می‌کنند که شامل برخی‌از مواد پسیکوتروپیک مذکور دراین کنوانسیون هستند، اگر دراین کشورها این اقوام و یاگروه‌های محدود به خوبی مشخص شده‌اند، برای اهداف ساحرانه magical ومناسب مذهبی خویش درزمان امضای این قرارداد هم به این مواد مشغولند، نگهداری و مصرف این ترکیبات برای آنها بلامانع ولی تجارت بین‌المللی این مواد برای همه غیرقانونی است.
دراین کنوانسیون به نظر می‌آید که بیشتر یا اختصاصاً روی موادشیمیایی روانگردان تأکید شده و پیوت و سایرگیاهان مولد مواد پسیکوتروپیک در آن ذکر نشده‌است.
مسکالین و کاکتوس Lophophora williamsii - Opium.Site ...
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر