میثم سلطانیان*

اشتغال مانع بازگشت بهبودیافتگان به مصرف موادمخدر

کمک به افراد معتاد برای یافتن مشاغل تمام وقت با درآمد کافی و رسیدگی به وضعیت آنها از مهمترین اولویت‌ها در حوزه مبارزه با مواد مخدر است که می‌تواند مانع بازگشت آنها به مصرف دوباره مواد مخدر شود.

برای رهایی از اعتیاد به مصرف مواد مخدر صنعتی و روان‌گردان‌ها، محیط اجتماعی جدیدی لازم است تا رفتارهای اجتماعی فرد معتاد تقویت شده و او به بهبودی رسیده و به آغوش جامعه بازگردد.

بسیاری از عوامل شیوع اعتیاد به مصرف مواد مخدر صنعتی و روان‌گردان‌ها، در درون شخص قرار ندارد. درمان اساسی مستلزم توجه به حوزه‌های بیرونی رفتار است حوزه‌هایی مانند روابط معتاد با بستگان، محیط کار و اجتماعات محلی دیگر که توجه به آنان برای مقابله و رهایی از اعتیاد ضروری است.

کمک به افراد معتاد برای یافتن مشاغل تمام وقت با درآمد کافی و رسیدگی به وضعیت آنها از مهمترین اولویت‌ها در حوزه مبارزه با مواد مخدر است که می‌تواند مانع بازگشت آنها به مصرف دوباره مواد مخدر شود.

مشاوره نیز برای خانواده معتادان از سوی نهادهای مسئول مهم است، درک اعضای خانواده از مشکل شخص معتاد و حمایت از او در بهتر کردن وضعیت فردی، اجتماعی و محیطی اهمیت بسزایی دارد.

ایجاد فرصت برای فعالیت تفریحی و اجتماعی، برگزاری جلسات انفرادی و گروهی برای حل مشکلات فردی و اجتماعی اشخاص درگیر با اعتیاد نیز ضروری است. اعتیاد به مصرف مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها حاصل مشکلاتی است که شخص با آنها رو به رو است و او قادر به حل آن مشکلات نیست.

استفاده روزافزون مواد مخدر با اشکال مختلف و متنوع به ویژه در جمعیت دانش‌آموزی و دانشجویی نگران کننده است، این مواد بیشتر از روی ناآگاهی و توسط معتادان به این گروه هدف جامعه عرضه می‌شود و آنان را در معرض خطر وابستگی و اعتیاد به این مواد قرار می‌دهد.

پژوهش‌ها نشان داده که پیشگیری از وابسته شدن به این مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها به مراتب آسان‌تر، مفیدتر و ارزان‌تر از درمان افراد معتاد است. به این منظور باید اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر را از افرادی شروع کرد که بیش‌تر آسیب‌پذیر هستند ولی هنوز معتاد نشده‌اند.

البته آموزش پیشگیری از اعتیاد به مصرف مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها یک کار گروهی بوده و نه تنها مراجع قانونی، انتظامی و غیره در آن سهیم هستند بلکه مشارکت فعال تک تک افراد جامعه را نیز می‌طلبد و لازم است تا ابتدایی‌ترین آموزش‌ها در این مورد را از خانه و توسط والدین شروع کرد.

هنگامی‌که نوجوانان کمتر از سن 18 سالگی به مهمانی یا محفل دوستانه می‌روند، والدین مسئولیت دارند که خود به دنبال آن‌ها بروند و فرزندشان را به حال خود نگذارند، هر چند این کار در عمل واقعا کار مشکلی است اما به خاطر باید داشت که هیچ نتیجه خوبی بدون زحمت به دست نمی‌آید، والدین برای داشتن فرزندی سالم باید مشکلات و سختی‌ها را تحمل کنند.

باید به خاطر داشت نوجوانانی‌ که دوستان معتاد دارند بیش‌تر از سایر همسالان خود در معرض خطر معتاد شدن قرار می‌گیرند پس برای والدین ضروری است تا دوستان فرزندان خود را بشناسند و حتی با بستگان آنها آشنا شوند تا بتوانند هرچه بیش‌تر محیط آن‌ها را ارزیابی کنند و خطرات ابتلا به اعتیاد به مواد مخدر را به حداقل برسانند.

مهارت حل مشکل از جمله مهارت‌هایی است که می‌بایست به فرزندان آموزش داده شود. باید به آنان فرصت‌هایی برای تصمیم‌گیری داد، فرزندان باید این اعتماد به خود را پیدا کنند که توانایی تصمیم‌گیری دارند و از بین راه‌های پیشنهادی والدین یکی را انتخاب کنند، نوجوانی که توانایی انتخاب دارد اعتماد به نفس پیدا کرده و در آینده می‌آموزد کورکورانه از دیگران تقلید نکند و توانایی «نه» گفتن در برابر پیشنهادات غیرمنطقی دیگران را پیدا می‌کند.

تقویت اعتماد به نفس در فرزندان نیز محرکی است که می‌تواند آنان را در انجام بهترین کارها یاری دهد. تقویت اعتماد به نفس و احساس مثبت فرزندان نسبت به خودشان از ضروریات است و باید با ابراز مهر و محبت‌های به موقع زمینه حرف‌شنوی را در آنان به وجود آورد.