عنوان: آمفتامین‌ها (مواد مخدر)
معرف
1- معادل انگلیسی:Amphetamines
2- تعریف: به آمفتامین، دکستروآمفتامین و متامفتامین مجموعاً آمفتامین‌ها گفته میشود که در دسته‌بندی مواد اعتیادآور به‌نام محرک‌ها شناخته می‌شوند (1).
متن
اين دسته از داروها با ساختار زیر (2) در سال 1886 از مواد شيميايي به دست آمد ولي تا سال 1930 ناشناخته ماند و تنها در آزمايشگاه به مصرف مي‌رسيد؛ اما پس از آن ميان مردم شناخته شد و در سال 1960 به عنوان ماده محرك معروف شد. متیل‌آمفتامین (متدرین)، سولفات آمفتامین، بنزدرین، دکسدرین و اسپید برخی از معروف‌ترین داروهای این دسته هستند (3).
آمفتامین‌ها دسته‌ای از ترکیبات شیمیایی محرک و هیجان‌آور هستند که به طور مصنوعی ساخته و باعث تحریک و فعالیت سلسله اعصاب مرکزی می‌شوند (4). این دسته از داروها در طبقه II داروهای تحت کنترل قرار دارند (5).
آمفتامين قادر است احساس خستگي و خواب‌آلودگي را برطرف سازد از اين رو در جنگ جهاني دوم، براي خلبانان آلماني تجويز مي‌شد تا به راحتي بتوانند ساعت‌ها پرواز كنند. تأثير اين دارو مانند كوكائين است؛ با اين تفاوت كه آمفتامين در مدت زمان كوتاه‌تري اثر كرده و طول مدت سرخوشي آن نيز بيشتر است و نسبت به كوكائين كمتر ايجاد اعتياد مي‌نمايد (6).
اين ماده در پزشكي براي بیهوشی و جلوگيري از چاقي استفاده مي‌شود. در َاشكال داروييِ پودر و مايع وجود دارد و به صورت خوراكي يا تزريقي مصرف مي‌شود. مصرف خوراكي آمفتامين‌ها سبب ازدياد ضربان، حساسيت و هوشياري نسبت به محركهاي محيطي، تقويت حالت بيداري، احساس شادابي و رفع موقت بي‌حوصلگي مي‌شود. تزريق داخل وريدي (سياهرگي) آمفتامين‌ها به خصوص متدرين سبب ايجاد يك حالت خوشي شديد و احساس انرژي بي پايان كاذب در فرد مصرف‌كننده مي‌شود (7).
آمفتامین به شکل پودر، قرص، کپسول یا کریستال (شیشه) تولید، و در فویلهای آلومینیومی یا بستههای پلاستیکی بسته بندی شده و به طور غیر قانونی فروخته میشود. آمفتامین‌های پودری شکل بویی تند، مزه ای تلخ، و گستره رنگ وسیعی داشته و از سفید روشن گرفته تا قهوهای، و حتی در مواردی به رنگ نارنجی یا بنفش تیره نیز یافت می‌شوند. قرص‌ها و کپسول‌های آمفتامین نیز تنوع رنگ بسیار زیادی داشته و انواع ناخالص آن می‌تواند محتوی انواع مواد مخدر، کافئین، شکر یا مواد چسبنده باشد. کریستال‌های آمفتامین که یکی از قوی‌ترین انواع آن است نیز به شکل صفحات کریستالی یا به شکل پودر کریستال موجود است.
آمفتامین‌ها را با انواع روش‌های بلعیدن، کشیدن، تزریق یا حتی کشیدن از طریق بینی مصرف میکنند. افراد به دلایل بسیار زیادی اقدام به مصرف آمفتامین‌ها میکنند. برخی برای نشئگی و انرژی که به دست میآورند، و برخی نیز برای کاهش خستگی، افزایش قدرت جسمانی، بیدار ماندن طولی، افزایش تمرکز، بهبود کارایی در زمان ورزش یا کار یا برای افزایش اعتماد به نفس اقدام به مصرف این نوع مواد میکنند. اصلی‌ترین کاربرد دارویی ترکیبات آمفتامین اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی است (8).
مصرف ترکیبی و همزمان آمفتامین‌ها با سایر مواد مانند الکل یا داروهای تجویزی معمولاً غیر قابل پیش‌بینی و خطرناک است. همچنین ترکیب کردن آمفتامین‌ها با سایر مواد محرک مانند کوکائین یا اکستازی (قرص اکس)، باعث تحریک شدن بیش از حد بدن شده و فشار زیادی به قلب و سایر اندام ها وارد میکند (9).
افزایش میزان مصرف ماده برای رسیدن به اوج لذت قبلی یکی از موارد تحمل مصرف این ماده است. از طرفی مقاومت به آمفتامین طی چند دقیقه به‌وجود می‌آید و با پایین آمدن غلظت آن در خون، آثار لذت‌بخش آن محو میشود و مصرف کننده با افزایش میزان و استمرار مصرف سعی در حفظ آثار نشئگی و نشاط دارد و این مفهوم اعتیاد به ماده است. (10)
افزایش ضربان قلب، تپش قلب، تندخویی و حالت تهاجمی، نقص کلیه‌ای، بی‌قراری، هیجان، کمبود ویتامین و سوء تغذیه به دلیل سرکوبی اشتها و کاهش مصرف مواد غذایی، روان‌پریشی و اختلالات روانی دشمن‌پنداری از عوارض مصرف این ماده محسوب میشود. (11)
خستگی، خواب‌آلودگی، ناآرامی، تندخویی، گرسنگی شدید، افسردگی که ممکن است منجر به خودکشی شود، علائم نرسیدن ماده به بدن است. این افسردگی در موارد ترک، بیشتر و بیشتر میشود و شخص در این شرایط باید با کنترل پزشک از داروهای مجاز ضدافسردگی استفاده کند. (11)
کلید واژه ها
آمفتامین، اختلال کم توجهی و پیش فعالی، افسردگی.
ارجاعات
1- شناخت انواع مواد مخدر. تهران: پلیس مبارزه با مواد مخدر، 1386، ص37.
2) http://en.wikipedia.org/wiki/Amphetamine
3- احتشامی، علی. کلیات و طبقه‌بندی مواد مخدر. تهران: دانشگاه علوم انتظامی، 1385، صص 55-54
4- کاکویی، عیسی. گامی در شناخت مواد مخدر و روانگردان. تهران: دانشگاه علوم انتظامی، 1385،ص146.
5) http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Schedule_II_drugs_(US).
6- احتشامی، علی. کلیات و طبقه‌بندی مواد مخدر. همان.
7- احتشامی، علی.همان.
9- کاکویی، عیسی.همان. صص 148-157.
10- ابادینسکی، هوارد.مواد مخدر نگاهی اجمالی. مترجم: جلیل کریمی و دیگران، تهران: ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری، 1384،ص169.
11- ابادینسکی، هوارد. همان.
12- ابادینسکی، هوارد. همان.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر