دولت قبل آمارسازی میکرد
آمارهای پشتپرده اعتیاد در کشور ؛ ۴ میلیون مصرف کننده مواد مخدر در کشور داریم
اجتماع > آسیبها - همشهری آنلاین:
هاشمی با انتقاد از آمارسازیهای غلط دولت قبل درباره مواد مخدر گفت؛ چهار میلیون مصرف کننده رسمی مواد مخدر در سال ۹۰ در کشور وجود داشتهاند و ۱۵ میلیون نفر در خانوادهها درگیر فرد معتاد هستند. وی گفت روزانه ۱۰۰ نفر به مواد مخدر آلوده میشوند.
با علی هاشمی، رئیس کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان مقام بالا دستی و به مناسبت پنجم تیرماه «روز جهانی مبارزه با مواد مخدر» آمارهاي تكاندهندهاي از اعتياد و تلاش دولت قبل براي پنهان كردن را بيان داشت.هاشمی با انتقاد از آمارسازیهای غلط دولت قبل درباره مواد مخدر گفت؛ چهار میلیون مصرف کننده رسمی مواد مخدر در سال ۹۰ در کشور وجود داشتهاند و ۱۵ میلیون نفر در خانوادهها درگیر فرد معتاد هستند. وی گفت روزانه ۱۰۰ نفر به مواد مخدر آلوده میشوند.
دکتر علی هاشمی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه موادمخدر یک پدیده بسیار پیچیده است، اظهار میکند: عوامل مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در بروز اعتیاد در جامعه موثر هستند و برای حل آن باید همه دستگاههای مذکور مشارکت داشته باشند.
وی میافزاید: چه بسا یک تدبیر غلط اقتصادی و اجتماعی در بروز اعتیاد در جامعه موثر و بازخورد نامناسبی در جامعه داشته باشد و برعکس.
- نتایج نظرسنجی «امید به آینده جوانان»
اعتیاد، بی اعتمادی مردم به حکومت را رقم زده است
وی در ابتدای سخنانش با بیان اینکه سه نگرانی اصلی مردم در نظرسنجیهای مختلف انجام شده طی این سالها "بیکاری"، "تورم" و "اعتیاد" عنوان شده است، میگوید: اعتیاد به یکی از نگرانیهای دائمی مردم تبدیل شده و نوعی بیاعتمادی مردم را رقم زده است، به گونهای که ناخواسته افراد از عملکرد حکومت ناراضی میشوند و میگویند دولت یا نمیخواهد یا نمیتواند با این پدیده برخورد کند.
هاشمی ادامه میدهد: این در حالیست که پیچیدگی مشکل اعتیاد ناشی از عوامل متعددی است.
با توجه به گستردگی ابعاد، شدت و فوریت پیامدهای کلان، تأثیر ژرف بر ساختارهای اجتماعی، هزینه مهار بالا و علت العلل بودن پدیده مواد مخدر و اعتیاد به جرأت میتوان گفت این پدیده تهدیدی علیه «امنیت جامعه» است. «امنیت جامعه» به عنوان دانه درشت ترین «مرجع امنیتی»، امنیت ملی، امنیت فردی، امنیت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را تحت پوشش قرار میدهد.
- انتقاد از آمارسازی در حوزه اعتیاد
هاشمی ادامه میدهد: در واقع در آن زمان 2.5 میلیون معتاد قطعی داشتیم. حالا چه اتفاقی افتاده است که وقتی دولت نهم روی کار میآید در اولین اظهارنظرها، آمار معتادان را 750 هزار نفر اعلام میکند؟ و چگونه میشود که طی هشت سال این آمار رفته رفته به یک میلیون و 350 هزار نفر میرسد؟ هرچند با این آمارسازی میپذیرند که طی دو دولت نهم و دهم اعتیاد حدود صددرصد رشد داشته است.
در سال 90، یک شیوع شناسی اعتیاد انجام شد ولی رئیس جمهور وقت اجازه اعلام نتایج آن را نداد. این شیوع شناسی حکایت از وجود "چهارمیلیون مصرف کننده" با احتساب تفننیها در کشور است.
وی با بیان اینکه این پدیده مقابل چشم مردم است و حداقل 14، 15 میلیون نفر در خانوادهها درگیر فرد معتاد هستند و نمیشود واقعیتها را پنهان کرد، تصریح میکند: البته این انتقاد به دولت یازدهم نیز وارد است که چرا این آمار غلط را تکرار و اعلام میکند؟ هر آماری عقبهای در گذشته دارد، وضعیتی در حال حاضر و آیندهای هم دارد که باید در قابل آن پاسخگو باشند.
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه میدهد: البته بنده هم معتقد به سیاهنمایی نیستم، ولی باید اجازه داد واقعیتها در معرض دید صاحبنظران، اندیشمندان، علما و... قرار بگیرد تا برای آن راهحل و پاسخ پیدا شود.
- وجود 4میلیون مصرف کننده رسمی در کشور در سال 90
طبق برآورد اجمالی در یک دهه اخیر روزانه هشت نفر بر اثر موادمخدر جان خود را از دست میدهند و از سوی دیگر حداقل روزانه 100 نفر جدید آلوده موادمخدر میشوند.
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه در اواسط سال 1384 یکی از مهمترین شاخصهای ما مواد مخدر صنعتی بود، میگوید: در آن مقطع آمار مصرف کنندگان قرصهای صنعتی زیر 10 هزار نفر بود و به نیم درصد هم نمیرسید. این در حالی است که اواخر دولت دهم شمار مصرف کنندگان موادمخدر صنعتی طبق آمار رسمی خودشان به 330 هزار نفر رسید و بر اساس آن 26 درصد مصرفکنندگان موادمخدر، گرایش به موادمخدر صنعتی داشتند که البته متاسفانه آمارهای غیررسمی بالاتر از آن است.
- فراز و نشیب قیمت مواد مخدر صنعتی از 172 میلیون تا 5 میلیون تومان به ازای هر کیلو
- فاجعه بزرگ اتفاق افتاد
- روزانه 100 نفر به مواد مخدر آلوده میشوند
هاشمی میافزاید: طبق برآورد اجمالی در یک دهه اخیر روزانه هشت نفر بر اثر موادمخدر جان خود را از دست میدهند و از سوی دیگر حداقل روزانه 100 نفر جدید آلوده موادمخدر میشوند.
- 65 درصد زندانیها مربوط به موادمخدر است
- کاهش زمان دسترسی به مواد مخدر به 2 دقیقه
رئیس کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه بر اساس آمار اعلامی سال گذشته ستاد،63 درصد معتادان ما متاهل هستند میگوید: اگر هرکدام متوسط دو فرزند هم داشته باشند یک میلیون و چهارصد هزار فرزند با پدرانی معتاد داریم که در معرض خطر جدی قرار دارند.
- 21 درصد کارگران در بعضی محیطهای صنعتی بزرگ معتادند
- بالاترین نرخ مصرف مواد در جمعیت 35 تا 39 سال
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره توزیع سنی مصرفکنندگان هم توضیح میدهد و میگوید: در جمعیت 60 سال به بالا پایینترین نرخ مصرف و در جمعیت 39 تا 35 ساله بالاترین نرخ مصرف را شاهدیم.
- 5.6 درصد معتادان قبل از 15 سالگی اولین بار مصرف مواد را تجربه کردهاند
وی درباره محل اولین مصرف هم میگوید: 38.77 درصد در منزل یکی از دوستان ، 22.46 درصد در منزل خود ، 8.29 درصد در پارکها، 7.22 درصد در اماکن مخروبه ، 5.88 درصد در خوابگاه دانشجویی ، 4.81 درصد در محل کار ، 3.74 درصد در مدرسه و 2.41 درصد از معتادان در سربازخانه برای اولین بار مواد را تجربه کردهاند.
هاشمی ادامه میدهد: بر اساس این پژوهش 33.7 درصد از معتادان روزانه چند بار مواد مخدر مصرف میکنند.
- 28 درصد مردم نسبت به مصرف مواد نگرش مثبت دارند
در سال 90 تعداد تقریبی جمعیت مصرف کننده 3 میلیون و 150 هزار نفر برآورد شد. بر این اساس 52.19 درصد از معتادان تریاک، 2.83 درصد شیره ، 9.77 درصد هروئین ، 3.08 درصد اکستازی ، 26.22 درصد شیشه ، 15.94 درصد کراک و 6.43 درصد حشیش مصرف می کردند.
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام میافزاید: 65.5 درصد از افراد مصاحبه شونده اعلام کردهاند در آینده وضعیت مواد مخدر بدتر میشود و به این معناست که به اقدامات انجام شده امیدی ندارند.
وی با بیان اینکه از دیدگاه بیش از 77 درصد مردم، اصلیترین عامل موثر در جلوگیری و کنترل مصرف مواد خود فرد است و در ردیف دوم خانواده، سوم دوستان و چهارم دولت قرار دارد، میگوید: این موضوع هم بار مثبت دارد و هم بار منفی. اگر خانواده آگاه باشد می تواند بازوی کنترلی خوبی باشد.
- هنوز پس از 35 سال ، یک مرکز سنجش قوی اعتیاد نداریم
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام میافزاید: چرا پس از 35 سال نباید یک مرکز سنجش آمار و مانیتورینگ قوی در ستاد داشته باشیم که دائم تحولات منطقهای، ملی و استانی را رصد کند و پاسخگو باشد تا روزی چشم باز نکنیم و ببینیم آمار 10 هزار مصرف کننده مخدر صنعتی به 400 هزار رسیده است؟
هاشمی تاکید میکند: در واقع ستاد باید با سرمایه انسانی متخصص و حرفهای اوضاع را رصد و پژوهشهای اساسی انجام دهد و به ارزیابی دقیق عملکرد دستگاهها بپردازد.
علی هاشمی، رئيس كميته مستقل مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخيص مصلحت نظام، در ادامه به تبیین چالشها، نواقص موجود و موانع پیش روی عبور از معضل اعتیاد میپردازد. وی استراتژی «بقای مساله» را استراتژی نانوشته حال حاضر کشور درخصوص موادمخدر میداند و میگوید: در واقع منتظر مینشینیم تا قاچاقچیان مواد را وارد کنند، مصرفکنندگان مصرف کنند، دستگاهها هم بودجه بگیرند تا مبارزه کنند. گویا بنای کار بر ادامه این روند است، در حالی که قرار بود مشکلات را کمتر کنیم.
وی ادامه میدهد: "سودآوری اقتصادی"، "جدی بودن تقاضا" و " ساختار معیوب مبارزه با مواد مخدر" سه ضلع بقای این مساله بحرانی در کشور هستند.
- خسارت مواد مخدر به اقتصاد کشور، سالانه 40 هزار میلیارد تومان است، نه 10 هزار میلیارد!
وی ادامه میدهد: اگر بخواهیم 12 میلیارد دلار سال 83 را به تومان امروز تبدیل کنیم باید گفت خسارت مواد مخدر سالانه 40 هزار میلیارد تومان خواهد شد. با فرض وجود دو میلیون معتاد و 40 هزار میلیارد تومان خسارت ، میتوان گفت خسارت اقتصادی هر معتاد در سال بالغ بر 20 میلیون تومان میشود و روزانه رقم قابل توجهی حدود 100 میلیارد تومان خسارت اقتصادی این پدیده است.
- پولی که از جیب خانواده معتادان به جیب مافیا میرود
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه میکند: دولت نیز سالانه نزدیک به 10 هزار میلیارد تومان صرف مبارزه با موادمخدر و کنترل اعتیاد میکند. تصور کنید طبق برآورد ذکر شده 65 درصد از جرائم زندانیان مرتبط با موادمخدر است و به همین میزان باید بودجه سازمان زندانها به زندانیان مواد مخدری اختصاص یابد. بر همین اساس اعتبارات بهزیستی، کمیته امداد، نیروی انتظامی و سایر دستگاههای ذیربط درخصوص مبارزه با اعتیاد را هم میتوان تحلیل کرد.
- تداوم اشتباه ستاد در توزیع بودجه خود میان دستگاهها
وی تاکید میکند: در واقع باید بودجه مستقیم ستاد موتور محرکه دستگاهها باشد. یکی دیگر از اشکالات این است که کادرسازی بنیادین و آکادمیک نداریم. امروز وجود دانشگاه مسالهشناسی اعتیاد و مواد مخدر ضروری به نظر میرسد.
- ساختار ستاد دچار مشکل است
هاشمی ضمن تصریح این مطلب که ساختار ستاد دچار مشکل است، میگوید: رئیس جمهور فرصت ندارد، وزیر کشور سرش شلوغ است و امور توسط قائم مقام اداره میشود و اینگونه نمیشود کاری از پیش برد. با این حال اگر همین ساختار اصلاح شود 50 درصد مشکلات حل میشود.
وی ادامه میدهد: اگر دبیرکلی مستقل به عنوان جانشین رئیس جمهور و دبیر کل ستاد فعالیت کند میتوان به ادامه مبارزه کمی امیدوار بود. در حال حاضر وزیر کشور هم با تمام تلاشهایش حداکثر بتواند 10 درصد وقت خودش را به ستاد اختصاص دهد، به عنوان نمونه همین امسال که انتخابات را در پیش داریم تا آخر سال ایشان گرفتار هستند . البته وزیر مسئولیتهای متعددی دیگری را هم پیگیری میکند.
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه البته طی روزهای اخیر اولین جلسه ستاد با حضور رئیس جمهور در دولت یازدهم تشکیل شد که بدلیل دغدغه ایشان در تمرکز بر معضل خانمان سوز اعتیاد در کشور است میگوید: بنده شخصاً بدلیل پیگیری این مهم از سوی رئیس جمهور و همچنین مصوبات مهم این جلسه همچون پوشش بیمه معتادان، صیانت از خانوادها در برابر معضل اعتیاد و توجه جدی به اوقات فراعت جوانان از ایشان قدردانی میکنم.
- پیشنهاد تشکیل سازمان ملی مدیریت اعتیاد و آسیبهای اجتماعی
- طرحهای کلان کشور پیوست اجتماعی ندارند
رئیس کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام بر ضرورت ارائه مدلی موثر برای کاهش تقاضا در کشور تاکید میکند و میگوید: در دو دهه اول پس از پیروزی انقلاب با 90 درصد توان به حوزه عرضه و 10 درصد به امور تقاضا پرداختیم. در 15 سال اخیر 70 درصد بر راهبرد عرضه و 30 درصد بر تقاضا متمرکز شده است . یک رکن مهم کاهش تقاضا «پیشگیری» است که در آن بسیار ضعیف هستیم بویژه در مواد مخدر صنعتی که دغدغه جدی ماست.
هاشمی با بیان اینکه 99.9 درصد مصرفکنندگان مواد مخدر صنعتی جوانان هستند، میگوید: از پیامدهای سیاستهای کاهش عرضه بدون توجه به جدی بودن تقاضا، افزایش قیمتها، تقویت مافیا و باندهای اصلی و انحصار بازار و افزایش جرائم (به این مفهوم که معتادین برای دسترسی به مواد به هر قیمتی تلاش میکنند) خواهد بود. در ضمن افزایش قیمت مواد افراد سودجو را بیشتر جذب میکند، چون در تولید شغل مشکل داریم آماتورها هم جذب میشوند و در نتیجه جرم زیاد تشدید میشود.
هاشمی با اشاره به اینکه 80 تا 90 درصد تحقق سیاستها و برنامههای کاهش تقاضا در دنیا به سازمانهای مردم نهاد و بخش خصوصی سپرده میشود، اظهار میکند: دولت باید توانمندسازی، مهارتآموزی و کنترل و در نهایت تسهیلات را برای سمنها فراهم کند.
وی درباره قوانین موجود برای مبارزه با مواد مخدر نیز میگوید: در سیاستهای کلان مبارزه با اعتیاد مشکلی نداریم. قانون تا حدودی جامع دیده شده ولی کامل اجرا نشده است. یکی از این تاکیدات حذف جذابیت اقتصادی از موضوع مواد مخدر است.
- نه در سطح ملی و نه سطح دستگاهی انسجام جدی وجود ندارد
هاشمی ادامه میدهد: جهت برون رفت از این معضل باید سیاستگذاری، برنامهریزی و اجرای طرحهای توسعهای در امر اجتماعی و توسعه اجتماعی در اولویت قرار گیرد. متأسفانه مصرف مواد، سبک زندگی عدهای شده است. به این سبب بایستی در برنامههای پیشگیرانه ارائه مدلهایی از سبکهای زندگی درست باید مورد توجه قرار گیرد.
- در همه جا میتوان ردپای مافیا را پیدا کرد
- کشفیات 5 تنی شیشه در مقابل مصرف 50 تنی!
- راهکارهای موجود برای برون رفت از بحران اعتیاد
از هاشمی درباره سیاست اجتماعی کردن مبارزه با موادمخدر که دولت یازدهم بر تحقق آن تاکید بسیاری دارد سوال میکنیم. وی در پاسخ میگوید: برای نخستین بار مفهوم اجتماعی کردن را در دهه 80 و زمانی که در ستاد مسئولیت داشتم طرح کردم که دیگر به عمر دولت هشتم قد نداد و حالا دکتر رحمانیفضلی بحق روی این سیاست دست گذاشته است. اجتماعی کردن دارای ابعاد وسیعی است. همین که امروز میتوانیم 80 درصد امر درمان اعتیاد را به بخش خصوصی واگذار کنیم، اتفاق بزرگی است که در همین راستا رخ داده است.
- راهکار اول؛ ضرورت طرح "مسئولیت اجتماعی شرکتها"
وی میافزاید: باید مکانیسمهایی پیدا کنیم که رابطه شرکتها، دولت و مردم رابطه متقابل و برد - برد باشد اکنون باید بطور جدی مسئولیت اجتماعی شرکتها را وارد مقوله اجتماعی کردن مبارزه با موادمخدر کنیم.
هاشمی ادامه میدهد: علاوه بر این پایان امسال دو انتخابات مجلس و خبرگان را داریم و اعتیاد هم جزو نگرانیهای 90 درصدی مردم است و باید نمایندگان برنامههای خود را برای مهار اعتیاد قرار اعلام کنند. دغدغهها و مطالبات مردم باید دغدغههای مدیران و کاندیداها شود.
- راهکار دوم؛ تولید و توزیع هدفمند داروهای نگهدارنده در داخل کشور
هاشمی ادامه میدهد: میتوانستیم با تولید گیاه اولیه توسط جهاد کشاورزی و استحصال داروهای ارزان قیمت نگه دارنده توسط وزارت بهداشت، معتادی که در سال 300 هزار تومان خرجش میشد با 15 هزار تومان مدیریت کنیم. بر این اساس معتاد هر صبح دارویش را با کارت هوشمند از داروخانه میگرفت، در دام قاچاقچیان نمیافتاد، به زندان نمیرفت، فرزندانش آلوده نمیشدند و حالا با این آمار بالای اعتیاد به مواد مخدر صنعتی روبرو نبودیم دهها مفسده کنترل می شد.
وی میافزاید: این مصوبه ابلاغ هم شد اما با تغییر دولت مواجه شد و دولتهای نهم و دهم دیگر آن را دنبال نکردند. در زمان حضور دبیرکلی سردار احمدیمقدم در ستاد طی مدت محدودی شربت تریاک تولید شد که آنهم به دلیل اختلافات این شربتها در انبار ماندند و فاسد شدند و به این ترتیب ما شاهد فاجعه تغییر الگوی مصرف شدیم.
- هیچ معتادی تا آخر عمر ترک دائمی نخواهد کرد
وی میافزاید: این کار باعث میشود آسیبها کاهش یابد. اگر فساد مصرف، در رتبه یک باشد تبعات فساد اعتیاد در رتبه 100 است. اگر حتی یک ساعت و حتی یک نفر را از اعتیاد دور و به دارو مشغول کنیم، گامی بزرگ برای کاهش آسیب در کشور برداشتهایم.
هاشمی با بیان اینکه اگر کشت شقایق محقق میشد، مدیریت مصرف موادمخدر به دست خودمان میافتاد، میگوید: در این صورت بسیاری از آسیبهای ناشی از اعتیاد کنترل میشد.
- ضعف در دیپلماسی بینالملل در موادمخدر
هاشمی تاکید کرد در بهرهبرداری از فرصتهای بینالمللی باید تدابیری جدیدی مدنظر مدیران و دست اندرکاران این حوزه قرار گیرد.
هاشمی با اشاره به اینکه فروردین سال آینده اجلاس فوقالعاده مجمع عمومی سازمان ملل درباره مواد مخدر با حضور سران کشورهای جهان در نیویورک برگزار میشود، اظهار میکند: لازم است جمهوری اسلامی ایران در بالاترین سطح مدیریتی در این اجلاس مشارکت کند.
به گفته هاشمی در این اجلاس پیرامون موضوعات مهمی در رابطه با مواد مخدر برای 10 سال آتی جهان نظیر مواد مخدر و سلامت جامعه، جرم، حقوق بشر، جوانان، زنان، کودکان، چالشهای جدید و توسعه جایگزین سیاستگذاری میشود. در دولت نهم و دهم به علت آنکه دیپلماسی چالشزایی حاکم بود، تحریمها تاثیر بدی داشتند و نمیتوانستیم در بسیاری از اجلاس شرکت کنیم، تجهیزات در اختیارمان قرار نمیگرفت و امکان انجام پژوهشهای مشترک با کشورها وجود نداشت.
هاشمی در پایان با اشاره به پینوشت مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در ابلاغ سیاستهای کلی مبارزه با مواد مخدر میافزاید: معظم له دغدغههای جدی را در آن زمان طرح کردهاند که به این شرح است:
« رؤسای محترم قوای سه گانه جمهوری اسلامی ایران دامت توفیقاته
با سلام و تحیت سیاستهای کلی در باب مواد مخدر نهایی و ابلاغ گردید ولی این نگرانی همچنان باقی است که دستاندرکاران، بلای بزرگ و تهدید عظیمی را که از این سو متوجه کشور است بدرستی برآورد نکنند و بازهم مشکلات بر روی هم متراکم شود. لذا از آقایان محترم انتظار میرود که هر کدام سهم دستگاه خود در اجرائی کردن این سیاستها را با سرعت و قاطعیت و بدون فوت وقت به مرحله عمل برسانند.
والسلام علیکم
سید علی خامنه ای
87/7/10 »
همانگونه که ملاحظه میکنید با توجه به تغییر الگوی مصرف دغدغههای معظم له بیش از گذشته پابرجاست و ضروری است تمامی مسئولان با جدیت و قاطعیت منویات ایشان را در مبارزه با معضل مواد مخدر پیگیری نمایند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر