پیش‌سازهای متامفتامین (شیشه) Methamphetamine Precursors

عنوان:
پیش‌سازهای متامفتامین (شیشه)
معرف:
1- معادل انگلیسی:Methamphetamine Precursors
2- تعریف: افدرین یا سودوافدرین که غالباً به عنوان ماده شیمیایی اولیه برای ساخت غیرقانونی متامفتامین استعمال می‌شوند پیش‌ساز متامفتامین (شیشه) محسوب می‌شوند (1).
3- كاربرد در ناجا: اين موضوع در حوزه پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا قرار دارد.
متن:
به استناد بند 2 ماده 1 قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام و الحاقات سال 1389، «وارد كردن، ارسال، صادركردن، توليد و ساخت انواع مواد مخدر يا روان‌گردان‌هاي صنعتي غيردارویي» جرم محسوب می‌شود. لذا هرنوع اقدامی که برای ساخت مواد اعتیادآور انجام می‌شود، باید توسط نیروی انتظامی کنترل و اقدام کننده دستگیر شود. بر این اساس، شناسایی مواد پیش‌ساز مواد اعتیادآور برای مأموران انتظامی الزامی خواهد بود.
متامفتامین - که در ایران بیشتر با نام شیشه معروف است - ماده اعتیادآور محرک با خواص توهم‌زایی است، که به صورت مصنوعی در آزمایشگاه یا کارگاه‌های غیرقانونی ساخته می‌شود. مهم‌ترین پیش‌سازهای تولید شیشه، افدرین یا سودوافدرین می‌باشند و فسفر قرمز نیز معروف‌ترین ماده شیمیایی فعال در تهیه متامفتامین است.
 افدرین با نام شیمیایی (S*, R*)
-2-(متیل آمینو)-1-فنیل پروپان-1-ال و ساختار گسترده زیر (2) به عنوان گشاد کننده برونش، برطرف کننده احتقان بینی، تنگ کننده عروق (در فرم تزریقی)، در اشکال داروییِ قرص روکش‌دار 20 میلی گرمی و آمپول 50 میلی گرم در سی سی، وجود دارد.استفاده از این ماده، باعث سرگیجه، توهم، تهوع، استفراغ و احتباس ادراری می‌شود (3).

این ماده، در یک فرآیند شیمیایی به عنوان پیش‌ساز، برای تهیه متامفتامین (شیشه) به کار می‌رود. برای تهیه یک کیلوگرم شیشه، حدود یک و نیم کیلوگرم افدرین مصرف می‌شود. در این فرآیند، تیونیل کلرید، فسفر پنتاکلرید، فسفر قرمز، پالادیم کلرید، هیدروکلریک اسید و استن، اتر و کلروفرم نیز، بکار می‌رود (4). این ماده، به عنوان پیش‌ساز از قرص‌های موجود در چرخه‌ی دارویی تهیه می‌شود؛ ولی می‌شود آن را از بنزآلدئید نیز ساخت (5).
افدرین در قرص‌های چربی‌سوز که در بدن‌سازی استفاده می‌شود، نیز وجود دارد. به همین دلیل است که به افرادی که از این قرص‌ها استفاده می‌کنند، توصیه می‌شود که در صورت مصرف داروهای قلبی یا سایر داروهای ضداحتقان یا ضدآسم (به‌جز افدرین)، از مصرف این نوع قرص‌ها پرهیز نمایند؛ زیرا باعث نامنظم شدن ضربان قلب، مشکلات تنفسی و بروز حملات دردناک می‌شود (6).
سودوافدرین با نام شیمیایی (s,s)
-2- متیل آمینو -1- فنیل پروپان -1- اُل یک ترکیب ضد احتقان است که در سرماخوردگی و درمان احتقان بینی یا سینوس‌ها و اختلال عملکرد گوش میانی به دلیل تغییرات فشار جو استفاده می‌شود. سودوافدرین، در اغلب قرص‌ها و شربت‌های سرماخوردگی نیز وجود دارد (7). ساختار مولکول سودوافدرین، به شکل زیر است (8):
 
 
 
 
 
 فسفر قرمز، یکی از دگرشکل‌های فسفر است که از حرارت دادن فسفر سفید تا 250 درجه سانتیگراد، به‌دست می‌آید. این دگرشکل - برخلاف فسفر سفید، در دمای معمولی در برابر نور خورشید شعله‌ور نمی‌شود و ساختار شبکه‌ای بلوری دارد. این ماده، به عنوان کاتالیزگر در کاهش افدرین به متامفتامین (شیشه) کاربرد دارد (9).
واژگان کلیدی:
پیش‌سازهای شیشه،افدرین،سودوافدرین،فسفر قرمز.
ارجاعات:
1- کنوانسیون سال 1988 سازمان ملل متحد درباره قاچاق غیرقانونی مواد مخدر و داروهای روانگردان؛ ماده 12.
 موجود در آدرس:

www.INCB.org/documents/PRECURSORS/1988_CONVENTION/1988 convention_E.pdf
2) En.wikipedia.org/wiki/ephedrine
3- خدام، رامین. راهنمای جیبی کاربرد داروهای ژنریک ایران؛ چاپ هفتم، صص: 349-247؛ تهران: سماط. 1385.
4) Mullen, Aidan j.(1991); The synthesis and pharmacology of ephedrine analogues; A Thesis Submitted for the Degree of Master of Science in Chemistry; Dublin City University.
موجود در آدرس اینترنتی:

http://doras.dcu.ie/19102/1/Aiden_J_Mullen_20130620110131.pdf
5- همان.
6- خدام، رامین. راهنمای جیبی کاربرد داروهای ژنریک ایران. همان.
7- حشمتی، پونه. فرهنگ جامع داروهای ژنریک و گیاهی ایران، چاپ چهارم؛ تهران: اندیشه رفیع. 1387.
8) http://en.wikipedia.org/wiki/Pseudoephedrine.
9-Mullen, Aidan j.. همان
گروه ارائه دهنده مقاله:
 

هیچ نظری موجود نیست: