عنوان: فن‌سیکلیدین (مواد مخدر)
معرف
1- معادل انگلیسی: Phencyclidine
2- تعریف: فن سیکلیدین یک داروی سنتزی با خصوصیات بیهوش کنندگی و توهم‌زایی است (1).
متن
فنیل سیکلوهگزیل پی‌پیریدین با ساختار شیمیایی زیر (2) که با نام فن‌سیکلیدین یا PCP شناخته می‌شود پودر چسبنده کریستالی به رنگ قهوه‌ای یا سفید تا خاکستری و گاهی مایع یا به اشکال دارویی قرص یا کپسول است (3).
فن سیکلیدین در دﻫۀ 1950 ﺑﻪ ﻋﻨﻮان داروي بیهوش ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ، ﻟﻴﻜﻦ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ روان آﺷﻔﺘﮕﻲ و گمگشتگی ﻣﺼﺮف آن ﻣﻤﻨﻮع اﻋﻼم ﺷﺪ. ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان داروي ﺑﻲ ﻫﻮﺷﻲ ﺑﺮاي ﺣﻴﻮاﻧﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﻛﻪ در دﻫۀ 1960 ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻴﻼن ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻮد. لیکن امروزه هیچ مصرف دارویی ندارد و در طبقه II داروهای تحت نظارت قرار دارد. اﻳﻦ ﻣﺎده درﺷﻜﻞ ﺧﺎﻟﺺ آن ﭘﻮدر ﻛﺮﻳﺴﺘﺎﻟﻲ ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮕﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﻲ در آب ﺣﻞ ﻣﻲﺷﻮد ﻟﻴﻜﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ PCP ﻣﻮﺟﻮد درﺑﺎزار ﻗﺎﭼﺎق ﺑﻪ ﺷﻤﺎري از ﻣﻮاد آﻟﻮده ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ آن از آﺟﺮي ﺗﺎ ﻗﻬﻮهاي و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ آن از ﭘﻮدر ﺗﺎ آداﻣﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺘﻔﺎوت است. ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ PCP ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻬﻞاﻟﻮﺻﻮل و ارزان ﺑﻮده و روﻧﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ آن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﺷﻴﻤﻲ و آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ اﺳﺖ. ﻓﺮم ﻣﺎﻳﻊ PCP درواﻗﻊ PCP ﺣﻞ ﺷﺪه دراﺗﺮ است(4).
روش‌هاي ﺳﻮء اﺳﺘﻌﻤﺎل: PCP اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﻣﻮاد ﺑرگ‌دار ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺮﻓﺲ، ﻧﻌﻨﺎ، ﻣﺎری‌جواﻧﺎ، آوﻳﺸﻦ اﺳﭙﺮي ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺗﺪﺧﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد (5). قاچاقچیان گاهی این ماده را به‌جای ال اس دی یا آمفتامین می‌فروشند (6).
استفاده منظم از این ماده ایجاد تحمل می‌کند و مصرف منظم و دائم آن ممکن است وابستگی روانی ایجاد نماید، ولی وابستگی جسمی ندارد. این ماده آثارتوهم‌زایی دارد. این ماده در نقاط مختلف جهان به‌نام‌های کریستال، گرد فرشته، فرشته خاکستری، شرمن و سایر اسامی دیگر عرضه می‌شود (7). تأثیر این ماده در بدن خیلی سریع آشکار می‌شود و حدود چهار تا شش ساعت در بدن مصرف کننده باقی می‌ماند. غالباً برای هر نوبت مصرف به یک تا دو میلی‌گرم از ماده نیاز است و چنانچه میزان مصرف به بیش از بیست میلی‌گرم برسد، خطر مرگ مصرف کننده را تهدید می‌کند (8).
خطرهای استفاده: این ماده می‌تواند باعث بی‌نظمی‌های خلق وخویی، هیجانات حاد، پارانویا و رفتار خشونت‌آمیز شود. مصرف این دارو هورمن‌های اضطراب‌زایی را فعال می‌سازد که به فرد اجازه می‌دهد قدرت فوق‌العاده‌ای را از خود نشان دهد. برخی از واکنش‌های این دارو شبیه سرخوشی ناشی از مصرف ال اس دی است: توهم شنیدن صدا، انحراف و کج و کولگی در خیالات و تصورات. این ماده قدرت ایجاد روان‌پریشی‌ای دارد که به‌طور قابل ملاحظه‌ای از اسکیزوفرنی غیرقابل تمیز است (9).
مصرف این ماده روی جوانان ممکن است روی هورمون‌های مربوط به رشد طبیعی و نیز فرآیند یادگیری مؤثر باشد. در دوز بالا می‌تواند باعث افت فشار خون، ضربان قلب و تنفس شود. مصرف افراطی این ماده نیز می‌تواند باعث حملات قلبی، کما وحتی مرگ شود. کسانی که به مدت طولانی از این دارو استفاده می‌کنند عنوان کرده‌اند که حافظه خود را از دست داده و در سخن گفتن و تفکر دچار مشکلات فراوانی شده‌اند، افسرده‌اند و دائماً در حال کاهش وزن هستند. این نشانه‌ها حتی پس از قطع مصرف هم تا یک‌سال ادامه دارد (10).
در بسیاری از بیمارستان‌ها مسمومیت با این ماده را با شیوه‌های زیر درمان می‌کنند: 1- تزریق درون وریدی یا عضلانی 5 تا 10 میلی‌گرم والیوم در فاصله زمانی کوتاه. 2- اسیدی کردن ادرار بیمار با آمونیوم کلرید برای دفع سریع‌تر این ماده از طریق کلیه‌ها. (11)
کلید واژه ها
فن سیکلدین، بیهوشی، توهم زایی، مواد مخدر، روان پریشی، گریستال.
ارجاعات
1- دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل. اصطلاحات و اطلاعات مواد مخدر. مترجم: حسین نوری‌نژاد، تهران: دفتر تحقیقات کاربردی پلیس مبارزه با مواد مخدر، 1390، ص68.
2) http://en.wikipedia.org/wiki/Phencyclidine
3- دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل. اصطلاحات و اطلاعات مواد مخدر. همان.
4- صفاتیان، سعید و دیگران . آشنایی با مواد صناعی اعتیادآور. تهران: انتشارات دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر، 1382، ص83.
5- صفاتیان، سعید و دیگران. همان.
6- کاکویی، عیسی. گامی در شناخت مواد مخدر و روانگردان. تهران: دانشگاه علوم انتظامی، 1385، ص142.
7- کاکویی، عیسی. گامی در شناخت مواد مخدر و روانگردان. همان صص 145-142.
8- احتشامی، علی. کلیات و طبقه‌بندی مواد مخدر؛ تهران: دانشگاه علوم انتظامی، 1385، ص61..
9- ابادینسکی، هوارد. مواد مخدر نگاهی اجمالی. مترجم: جلیل کریمی و دیگران، تهران: ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری، 1384، ص189.
10- همان، ص 190.
11- کاکویی، عیسی. همان، صص 145.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر